Biografie

Over Emanuel Leon Beek.

Emanuel Leon Beek, die in den Helder geboren was op 24 Februari 1913, was een zoon van Leon Salomon Beek en Mietje Oudkerk. Hij was slager van beroep. Uit het bevolkingsregister van Den Helder blijkt verder de samenstelling van het gezin: Emanuel Leon had nog 5 broers en zussen, t.w. Willem Salomon Leon uit 1908, Jogeva uit 1909, Lea uit 1911, die echter na 11 weken al overleed, dan was er opnieuw een Lea in 1915 en een Elsje in 1916.

Uit het bevolkingsregister van Winterswijk bleek, dat Emanuel Leon Beek op op 26 Februari 1932 vanuit Den Helder in Winterswijk arriveerde, maar al weer op 21 Mei 1932 naar Hilversum vertrok. Tussentijds, op 11 April 1932 werd hij in Winterswijk gekeurd voor de Nationale Militie, waar geconstateerd werd dat de brildragende Emanuel bijziend was.

Hij werd het meest geschikt geacht voor de kust artillerie en voor de infanterie. Toch werd Emanuel Leon “Buitengewoon Dienstplichtig” verklaard, hetgeen inhield dat hij weliswaar goedgekeurd was voor de dienstplicht maar met een lage kwalificatie. Dat kwam feitelijk neer op vrijstelling en hij alleen oproepbaar zou zijn in buitengewone omstandigheden.

Op 5 Juli 1934 trouwde hij in Anna Paulowna net de niet-Joodse Febina Oosthoff, een dochter van de landarbeider Wildrik Oosthoff en Deuwerke Bakker. Febina, die in 1914 geboren werd in Odoorn, was werkzaam als dienstbode. Het echtpaar Beek-Oosthoff kreeg een dochter, genaamd Mietje Febina Beek, die op 24 November 1934 in Den Helder werd geboren.

Het huwelijk hield echter geen stand; op 3 September 1937 verhuisde Febina Oosthoff met haar dochter Mietje Febina naar de Westerbeekstraat 57 in Rotterdam en Emanuel Leon woonde per 1 September 1937 aan de Binnenhaven 110 in Den Helder. Uiteindelijk werd het huwelijk op 18 Februari 1942 in Anna Paulowna door echtscheiding ontbonden.

Vervolgens blijkt uit de verlovingsadvertentie die op 20 Februari 1942 in het Joodsche Weekblad geplaatst werd, dat Emanuel zich de 24e zou gaan verloven met Heintje Cohen, roepnaam Henny. Heintje was geboren op 23 April 1916 in Den Haag als dochter van Joël Cohen en Floortje Cosman maar tot een huwelijk is het nooit meer gekomen.   

Vanaf 20 October 1938 woonde Emanuel Leon op de Nieuwe Achtergracht 10 in Amsterdam. Niet bekend is echter wanneer en waarom hij in 1942 werd gearresteerd, maar wél bekend is dat hij op 9 Juni 1942 met nog 26 andere Joden in Kamp Amersfoort terechtgekomen is. Van daar is hij op 16 Juli 1942 via Westerbork op transport gesteld naar Auschwitz.

Dat transport omvatte in totaal 895 gedeporteerden waarvan 309 gevangenen die afkomstig waren uit Kamp Amersfoort. Daarbij dus ook Emanuel Leon Beek. Vermoedelijke aankomst in Auschwitz op 18/19 Juli 1942, waar hij het gevangenennummer 47962 kreeg en tewerkgesteld werd, echter onbekend is waar.

De overgebleven administratie in de archieven van Auschwitz bevat ook een document  betreffende blok 20, het gevangenen hospitaal in Auschwitz I, waar “patienten” met een besmettelijke ziekte werden opgenomen. Zo ook Emanuel Leon Beek. (Hij blijkt echter fout te zijn geregistreerd als Beck, Emanuel:Mandel). Helaas is niet bekend wanneer zijn “opname” heeft plaatsgevonden en wanneer hij in Blok 20 werd vermoord.

Na de oorlog, toen het bovenstaande allemaal nog onbekend was, hebben de Nederlandse Autoriteiten vastgesteld, mede op basis van onderzoeken van het Nederlandse Rode Kruis en getuigenissen van overlevenden, dat Emanuel Leon Beek na 30 September 1942 niet meer in leven zou kunnen zijn. De gemeente Den Helder heeft toen opdracht gekregen van het Ministerie van Justitie om een akte van overlijden voor hem op te maken, waarin is vastgelegd dat Emanuel Leon Beek op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.

Bronnen o.a. het Bevolkingsregister Den Helder/Leon Salomon Beek; website wiewaswie/bevolkingsregister Winterswijk/Emanuel Leon Beek; website wiewaswie/militairen/Emanuel Leon Beek; website wiewaswie.nl/huwelijk 1940 en echtscheiding 1942 Beek x Oosthoff; het Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Emanuel Leon Beek; het Stadsarchief Rotterdam/gezinskaart Febina Beek-Oosthoff; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Emanuel Leon Beek en Heintje Cohen; Administratie Kamp Amersfoort/dientsttagebuch 9 Juni 1942 binnenkomst 26 Joden uit Amsterdam; website Museum & Memorial Auschwitz-Birkenau/Auschwitz Prisoners/Beck, Emanuel:Mandel (fout: moet zijn Beek, Emanuel Leon); de Wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl en de overlijdensakte 196 voor Emanuel Leon Beek van 1 September 1950 opgemaakt te Den Helder.

Alle rechten voorbehouden