EVACTUATIE-TRANSPORTEN
Met de volgende trein- en voettransporten werden gevangenen van het AUSCHWITZ-complex in de periode 18 t/m 21.1.45 naar elders geëvacueerd.
- a) kamp o f commando, dat werd geëvacueerd; (Ak=Arbeitskommando; KL=Konzentrations Lager).
- b) kamp of plaats van bestemming;
- c) datum van aankomst.
MANNEN, TE VOET NAAR GROSS-ROSEN EN VERDER PER TREIN
- a) vertrek uit Kamp b) evacuatie naar c ) datum aankomst
Ak.BLECHHAMMER (AU III) KL. BUCHENWALD 9-2-1945
Ak.GLEIWITZ (AU I) KL BUCHENWALD 10-2-1945
De gevangenen van dit transport zijn op 2 Februari 1945 te KL GROSS-ROSEN binnengekomen en op 7 Februari 1945 doorgezonden naar KL. BUCHENWALD.
Vele oorspronkelijke gevangenen van het kamp GLEIWITZ zijn op 18 Januari 1945 naar Ak. BLECHHAMMER gezonden en op 21 Januari 1945 met de "gezonde" gevangenen van dit laatste kamp geëvacueerd.
Voor de route, afgelegd door de gevangenen van Ak. BLECHHAMMER en Ak. GLEIWITZ, zie bijlage V.
Uit Bijlage V: Evacuatie routes van twee evacuatie-marsen van het KL. AUSCHWITZ-complex in de eindperiode.
Vertrek te voet op 21 Januari 1945 van AK. Blechhammer: Neustadt – Frankenstein – Stansee – Schweidnitz – Reichnau – GROSS ROSEN. (aankomst 2 Februari 1945)
Vertrek op 7 Februari 1945 per trein uit GROSS ROSEN: Liegnitz – Görlitz – Dresden – Chemnitz – Gern – Jena – Weimar – Kl. BUCHENWALD (aankomst 9 en 10 Februari 1945).
Wat betreft de evacuatie-transporten naar Kl. BUCHENWWALD, Kl. DACHAU, Kl. FLOSSENBURG, KI. MAUTHAUSEN en Kl. MITTELBAU/DORA, zijn vele documenten aanwezig en teruggevonden in de administraties van deze kampen, zodat in de regel wel kan worden vastgesteld, wie van de geëvacueerden deze kampen bereikten. Voor het lot van nog vermisten van deze groepen wordt eveneens verwezen naar hetgeen hierover is vermeld in de respectievelijke hoofdstukken deze kampen betreffende.
Wat de geëvacueerden betreft, kan nog worden medegedeeld, dat de mannen van het Kl. AUSCHWITZ-complex naar diverse kampen zijn geëvacueerd en dat de laatste datum, waarop een groep gevangenen een eindpunt bereikte, 9 Mei 1945 was. (groep, welke in GREIFENBERG belandde na 3 ½ maand te hebben rondgezworven).
Resumerend zal in het algemeen van de niet teruggekeerden vrouwen en mannen, van wie vaststaat of verondersteld mag worden:
dat zij uit het Kl.AUSCHWITZ-oomplex zijn geëvacueerd, dat zij niet in Kl. BUCHENWALD, Kl. DACHAU, Kl. FLOSSENBURG, KI. MAUTHAUSEN of Kl MITTELBAU/DORA zijn terecht gekomen;
dat zij niet op een bepaalde datum en/of plaats tijdens de evacuatie zijn overleden of na aankomst te BERGEN BELSEN, GREIFENBERG, Kl. RAVENSBRUECK of KL SACHSENHAUSEN zijn gesignaleerd;
dat zij geen reden hadden om, indien nog in leven, niet naar Nederland terug te keren, met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid moeten worden aangenomen,
dat zij zijn overleden tijdens een der evacuatietochten van het Kl. AUSCHWITZ-complex in Westelijke richting:
a ) vrouwen: niet eerder dan op 18 Januari 1945 en uiterlijk op n 29 Januari 1945 in Polen of Duitsland
b ) mannen: niet eerder dan op 18 Januari 1945 en uiterlijk op 4 Februari 1945 in Polen, Tsjechoslowakije, Duitsland of Oostenrijk.
Uit hetgeen reeds is vermeld, blijkt:
dat de gevangenen van Ak. BLECHHAMMER en Ak. GLEIWITZ (niet zij, die via GLEIWITZ zijn geëvacueerd) uitsluitend naar Kl. BUCHENWALD zijn geëvacueerd. Deze gevangenen, die op 21 Januari 1945 te voet uit BLECHHAMMER zijn vertrokken, bereikten GROSS-ROSEN op 2 Februari 1945 en zijn pas op 7 Februari 1945 per trein naar Kl. BUCHENWALD doorgezonden (aankomst 9 en 10 Februari 1945). Voor deze groep is dus wel aan te nemen, dat het merendeel der gevangenen, die tijdens de tocht zijn bezweken, voor 7 Februari 1945 is overleden . Indien gevangenen van deze categorie KI. BUCHENWALD niet bereikten, kan onder dezelfde voorwaarde hierboven genoemd, worden aangenomen, dat zij zijn overleden tijdens de evacuatietocht van Ak. BLECHHAMMER naar KL. GROSS-ROSEN en wel niet eerder dan op 21 Januari 1945 en uiterlijk op 7 Februari 1945 in Polen.
Bron: het archief van het Nederlandse Rode Kruis, Gedeelten uit de publicatie "Auschwitz VI", Afvoer- en Evacuatietransporten uit Auschwitz en omgeving, uitgegeven in Maart 1952, pagina's 15 par. C, 19 sub IV, 20, 28, 29, 30 en bijlage V.