Artikel

Spelling

Noot over de spelling


Bij Hebreeuwse en Jiddisje termen is de Nederlandse spelling aangehouden. Hiervoor zijn de regels gevolgd uit H. Heikens e.a., Hebreeuwse en Jiddisje woorden in het Nederlands. Spelling, uitspraak, buiging, herkomst, betekenis (Den Haag 2002). Op de Engelse versie van de website hebben deze termen zoveel mogelijk een Engelse transcriptie gekregen.

Er is voor gekozen om analoog aan de gebruikelijke spelling van Joodse Raad de sch overal te vervangen door een s, dus Apeldoornse Bos i.p.v. Apeldoornsche Bos. Uitzondering is de titel Het Joodsche Weekblad. Vaste termen zijn in de regel niet naar het Engels vertaald.

Geografische aanduidingen

Voor plaatsaanduidingen is zo veel mogelijk de naam en spelling uit de jaren ’30 en begin ’40 aangehouden. Concentratiekampen en plaatsen in Polen en Tsjechië hadden veelal een Duitse naam. De namen Auschwitz en Theresienstadt zijn daarom niet vertaald. Een uitzondering is gemaakt voor mensen die in deze plaatsen zijn geboren voordat ze deel uitmaakte van het Duitse Rijk.

Sinds de jaren ’30 zijn enkele Nederlandse gemeenten opgeheven, samengevoegd of hebben juist eigen gemeenterechten gekregen. Voor het Monument is de oorspronkelijke situatie aangehouden. Dat betekent onder meer dat Scheveningen deel uitmaakte van Den Haag. Andere gemeenten zoals Hillegersberg waren zelfstandig en zijn later samengevoegd, in dit geval bij Rotterdam.

Straten kunnen ook van naam zijn veranderd. In augustus 1942 zijn straatnamen die een joodse connotatie hadden of die verwezen naar het Nederlandse koningshuis op last van de bezetter gewijzigd. Zo werd de Sarphatistraat in Amsterdam hernoemd tot Muiderschans. De Rotterdamse Wilhelminalaan werd Bergpolderlaan. Omdat voor het Digitaal Monument voornamelijk gemeentelijsten uit 1941 zijn gebruikt, zijn hier de oorspronkelijke straatnamen gehandhaafd.
Ook zijn er straten die na de oorlog een nieuwe naam hebben gekregen, zoals de Noorder Amstellaan en Zuider Amstellaan in Amsterdam. Deze straten zijn tegenwoordig bekend als Churchilllaan en Rooseveltlaan. Andere straten zijn in de naoorlogse stadssanering geheel verdwenen. Voorbeelden zijn de Joden Houttuinen en de Zwanenburgerstraat, beide in Amsterdam.

Bekende personen

Houd er rekening mee dat de officiële namen kunnen afwijken van de manier waarop wij bepaalde personen kennen. Dat komt meestal doordat zij bekendheid hebben gekregen met hun roepnaam. Op het Digitaal Monument is de officiële naam aangehouden. Anne Frank heette volgens haar geboortepapieren bijvoorbeeld Annelies Maria Frank. Een ander voorbeeld is Etty Hillesum, die eigenlijk Esther Hillesum heette. En dan is er nog het jongetje dat te vondeling was gelegd en de naam Remi van Duinwijck had gekregen. Pas jaren na de oorlog is zijn werkelijke naam bekend geworden: Koenraad Huib Gezang.

Alle rechten voorbehouden