Jacob Abraham Speelman was een zoon van Koopman Speelman en Judith Kan. Hij was geboren in Amsterdam op 24 November 1890 en was diamantslijper van beroep. Hij trouwde daar op 6 Februari 1913 met de dochter van Simon Blits en Naatje Vleesdrager, Alida Blits, die op 15 September 1892 eveneens in Amsterdam geboren was. Het echtpaar kreeg twee kinderen, t.w. Judith op 5 Januari 1914 en Simon op 19 Juni 1916. Het echtpaar woonde na hun huwelijk tot 1934 in de Graaf Florisstraat 21, waar ook beide kinderen geboren zijn.
Het gezin Speelman verhuisde in Maart 1934 naar de Swammerdamstraat en in 1936 naar de Vechtstraat in Amsterdam-Zuid. Hun laatst bekende adres in Amsterdam was Hofmeyrstraat 11 2e etage in Amsterdam-Oost, waar zij vanaf 12 November 1938 hebben gewoond, totdat zij vandaar in Mei 1943 werden weggevoerd naar de vernietigingskampen in het Oosten.
Op 20 Mei 1940 kreeg het gezin er een inwoner bij, t.w. Isidore Henri van Dantzig, die geboren was in Rotterdam op 15 Maart 1921. Hij was instrumentmaker van beroep. Op 1 April 1942 trouwde hij met de dochter des huizes, Judith, maar na een paar maanden, rond de eerste deportaties in Juli 1942, werden zij beiden naar Auschwitz gedeporteerd en daar om het leven gebracht. Ook Simon Speelman, die nog ongehuwd was, kwam in Januari 1944 in Auschwitz om het leven.
Jacob Abraham Speelman werd “gesperrt” door de Joodsche Raad en was voorlopig vrijgesteld van deportatie, waardoor óók zijn vrouw Alida Blits. Hij was vanaf 1 Augustus 1942 werkzaam voor de JVVVV, de Joodse Vereniging Voor Verpleging en Verzorging, als bode en incasseerder bij het Nederlands Israëlitisch Jongensweeshuis wat gevestigd was aan de Amstel 21. De Joodsche Raad verschafte hem een legitimatie onder nummer Z-1848.
In 1942 hebben de Duitsers opdracht gegeven tot de bouw van een concentratiekamp bij 's-Hertogenbosch, wat bekend werd als Kamp Vught. Jacob Abraham Speelman en zijn vrouw Alida Blits behoorden tot de een van de vroegste groep van gevangenen die net na de opening op 13 Januari 1943 van het concentratiekamp “Herzogenbusch”, op 20 Januari aankwamen in het nog in aanbouw zijnde Kamp Vught. Het kamp moest door de gevangenen zelf nog worden afgebouwd.
Uiteindelijk werden Jacob Abraham en Alida op 23 Mei doorgestuurd naar Westerbork om vervolgens op 25 Mei 1943 te worden gedeporteerd naar Sobibor. Het transport omvatte ruim 2860 gedeporteerden die bij aankomst aldaar op 28 Mei 1943 allen direct in de gaskamers werden vermoord, waaronder ook Jacob Abraham Speelman en zijn vrouw Alida Speelman-Blits. Er waren geen overlevenden.
Bronnen o.a. Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart van Jacob Abraham Speelman, archiefkaarten van Jacob Abraham Speelman en Alida Blits; het archief van de Joodsche Raad, registratiekaarten van Jacob Abraham Speelman en Alida Speelman-Blits; website ITS Arolson/kampkaarten Vught van Jacob Abraham Speelman en Alida Speelman-Blits en de Wikipedia website Jodentransporten vanuit Nederland.nl.