Biografie

Het vermoedelijke lot van Samuel Elekan.

Begin October 1943, een maand na aankomst de transporten van 31 Augustus en 7 September 1943 uit Westerbork in Auschwitz met in totaal resp. 1004 en 987 gedeporteerden, waaronder ook mogelijk dus ook Samuel Elekan, werd een groep van 187 Nederlandse gevangenen geformeerd die naar Warschau werden gedeporteerd om daar in het gebied van het verwoeste getto puin te ruimen. Er was oorspronkelijk een groep van 264 mannen, jonger dan 50 jaar, van wie er 77 in de gaskamer zijn vermoord.

Eerder was besloten om het contingent mannen dat op 2 September resp. 9/10 September 1943  uit Westerbork was gearriveerd, in zijn geheel over te hevelen naar Warschau. Alle mannen in de leeftijd tussen 16 en 51 jaar die met het transport van 31 Augustus en 7 September naar Polen waren getransporteerd, zijn via Auschwitz op 8 October 1943 in Warschau beland, waar zij vóór 31 Maart 1944 zijn omgekomen, aldus een latere vaststelling van het Rode Kruis.

Volgens de Amerikaanse historicus, Gerald Reitlinger, waren er van het vermelde transport van 7 October 1943 van Auschwitz naar Warschau slechts 15 overlevenden overgebleven. Verder is vastgesteld dat zeer veel gevangenen van dit Joodse kamp te Warschau tijdens een hevige typhus epidemie begin 1944 zijn overleden. Onder wie ook zeer vele Joden uit Nederland.

Wielek beschrijft in zijn boek "De Oorlog die Hitler won" op blz. 381 dat het puinruimen van het verwoeste getto duurde tot 28 Juli 1944 onder de meest vernederende en beestachtige omstandigheden. Toen de Russen voor de stad stonden, kwam het in aanbouw zijnde crematorium niet gereed en werden 600 zieke gevangenen die niet meer konden lopen doodgeschoten, en moesten de overigen 120 km. lopen tot Kutno, vanwaar zij met 90 man per veewagen naar Dachau werden getransporteerd.

Dat laatste heeft Samuel Elekan niet meer meegemaakt. Na de oorlog hebben Nederlandse Autoriteiten formeel vastgesteld dat Samuel Elekan op 31 Maart 1944 in Polen is overleden.

Bronnen o.a een studie, verslagen en getuigenissen als beschreven in het boek “Etty Hillesum in perspectief”, geredigeerd door K.A.D. Smelik, Ria van den Brandt en Meins G. Coetsier. (blz. 149-151). Uitgever: Academia Press, Gent, Belgie  en ook "De oorlog die Hitler won" door H. Wielek, 1947-Amsterdamse Boek- en Courantmij N.V. Amsterdam, blz. 381 en 382 en de akte van overlijden nr. 2 uit het A-register 89-folio 2 voor Samuel Elekan, opgemaakt te Amsterdam op 26 October 1951.

Alle rechten voorbehouden