Verhaal

Ernst Baum

ondernemer van het eerste uur

Door: Chris Brand

De vader van Ernst had op 17 jarige leeftijd zijn vader en op 22 jarige leeftijd zijn moeder verloren. Hij moest daardoor al vroeg aan de slag om zijn jongere broers en zusters te voeden. Het ondernemen had zich blijkbaar ook bij Ernst gemanifesteerd.

Ernst kwam als startende ondernemer in Amsterdam terecht waar hij mogelijk in contact kwam met Eduard Gerzon van het gelijknamig modehuis. Beide heren hadden namelijk in 1934 geboden op de balata concessies in Suriname.

In maart 1934 verkreeg hij, net als Gerzon, een balata concessie in Suriname en wel perceel XXIb in het Pondo gebied. Met het geld dat hij hiermee kon verdienen heeft hij waarschijnlijk het beginkapitaal verkregen om zijn latere handelsonderneming te beginnen. Balata is een rubberachtig product dat geschikt was voor aandrijfriemen, schoenzolen en golfballen. In 1936 kreeg hij zelfs het recht om kosteloos een onderzoek te laten doen naar goud op zijn grond. In 1939 was de concessie nog in zijn bezit.

Ernst kwam als "koopman met gezin" in oktober 1936 in Enschede aan vanuit Amsterdam. Hij was dat jaar ook net getrouwd met Ruth. Ernst zag blijkbaar een toekomst in elektrisch huishoudelijke artikelen en gebruikte zijn eerste naamletters als firmanaam: ERnst + BAum.

De firma Erba werd in december 1936 ingeschreven in het handelsregister onder dossier nr 10687 als groothandel in elektrische artikelen. Hij begon aldus in Enschede aan de Preangerstraat 64 een handel in elektro-technische artikelen waarbij hij specialiseerde in zuinige gloeilampen. Hij bracht ook onder zijn eigen merknaam stofzuigers op de markt uit die in kwaliteit tot het hogere segment behoorden maar tegen concurrerende prijzen werden aangeboden. Een gemiddelde stofzuiger kostte f.65,- met twee jaar garantie. Dit zou nu zo'n 700 euro zijn. Toen was het voor sommigen bijna een maandloon. Stofzuigers werden vaak ook in huurkoop verkocht. Voor gloeilampen leverde hij ook Erba lampenkappen. Zijn producten werden door detaillisten verhandeld. Hij nam mogelijk zijn inspiratie van de firma R. Stokvis die al sinds 1923 producten onder de naam ERRES (R + S) verkocht.

In december 1940 handelde hij in goedgekeurde afgeschermde handlantaarns die mensen nodig hadden om zich  's nachts in de bewust onverlichte straten veilig te kunnen verplaatsen.

in december 1941 werd Ernst uit zijn eigen onderneming gezet. Als procuratiehouder trad J. Bolhove toe met een algehele volmacht.

In augustus 1942 was de firma door de bezetters onteigend. De afhandeling van het bedrijf werd gedaan via het adres Roomweg 6a.

Ernst werd "verraden" en een NSB'er van het eerste uur, de beruchte H.H. Mensink, schoot hem begin 1944 onder valse voorwendselen neer.