Verhaal

De familie van Susanna Polak en Marcus van West

Door: Astrid

Marcus van West en Susanna van West-Polak. Bron: Felix archief van Antwerpen (vreemdelingendossier).

Susanna Polak was het 4e kind van Mozes Polak en Mietje Visser. Ze is geboren toen haar ouders nog aan de Valkenburgerstraat 213 woonden. Op 9 maart 1929 vertrok zij als 27-jarige vanuit de Lepelkruisstraat 7 in Amsterdam naar Antwerpen, waar zij verbleef aan de Herenthalsebaan 72 in het stadsdistrict Deurne. Naast haar, op nummer 70, woonde de familie Van West, die ook van oorsprong uit Amsterdam kwam: David van West en Keetje van West-Cohen met hun kinderen Marcus en Naatje.

Vader David van West was begin 1927 vanuit zijn woonadres aan de Retiefstraat 63 in Amsterdam naar Antwerpen gegaan om als schijvenschuurder te werken bij zijn zwager in de schijvenschuurdersvereniging aan de Rolwagenstraat in Antwerpen. Hij was eerst samen met zijn vrouw Keetje voor enige maanden aan de Provinciestraat 144 in Antwerpen gaan wonen. Daarna kwamen ook hun zoon Marcus en hun dochter Naatje vanuit Amsterdam naar hen toe en vertrokken zij voor een korte tijd naar de Baetenstraat 12 in Deurne. In juli 1927 zijn ze naar de Herenthalsebaan 70 verhuisd, waar ze 2 jaar verbleven. Dochter Naatje is op een bepaald moment ingetrokken bij de familie van Willem Worms, een zwager van haar, die ook in Antwerpen woonde en werkte.

Tussen Susanna en Marcus van West was kennelijk de vonk overgesprongen. Ze trouwden op 29 mei 1929 in Deurne. Marcus werd net als zijn vader ook schijvenschuurder. In 1930 kregen zij hun 1e zoon David.

Het was voor Marcus nog even spannend of zijn verblijf in België kon worden voortgezet, want op 22 mei 1931 werd hij door de rechter van Berchem berecht en beboet voor het rijden met zijn fiets in een voetgangersgebied. Hij woonde toen met Susanna en zoon David aan de Herrystraat 54 in Deurne. Door de autoriteiten, onder meer de commissaris van politie in Deurne en de minister van Justitie, werd er veel informatie over dit voorval uitgewisseld om een oordeel te kunnen vellen over het gedrag van Marcus. De conclusie was uiteindelijk dat Marcus, zij het met een ingebouwde proefperiode, toch in België kon blijven. 

Dat deed hij uiteindelijk niet, want op 20 juli 1931 keerden Marcus en Susanna met hun zoon David terug naar Amsterdam. Ze woonden toen aan de Lepelstraat 63 IVa, waar in 1933 hun 2e zoon Mozes werd geboren. Dit is hun laatstbekende woonadres.

Op 24 september 1942 is de hele familie naar Westerbork vervoerd en 4 dagen later zijn ze op transport naar Auschwitz gezet. Susanna en haar beide zoons zijn direct na aankomst omgebracht. Marcus is waarschijnlijk na aankomst in Auschwitz nog tewerkgesteld, maar ook hij is enige maanden later in Auschwitz omgekomen. David van West was 12 jaar en Mozes van West was 9 jaar.

Gebaseerd op de indexen van het stadsarchief van Amsterdam, het Felix archief van Antwerpen en informatie van de website oorlogsbronnen.

Media bestand