Biografie

Het lot van Joseph Gompers, zijn vrouw Paulina Hollander en hun twee dochters Anna en Maria Anna Catharina.

Joseph Gompers was een zoon van Levie Gompers en Anna van Kloeten. Hij was geboren op 14 October 1901 in Gouda en was electricien, reiziger en in Tilburg stond hij tevens op de markt. Hij trouwde  op 30 October 1928 in Tilburg met Paulina Hollander uit Antwerpen, die op 23 September 1905 was geboren als dochter van Abraham Hollander uit Antwerpen en Anna Maria Catharina Verbuecken uit Herenthals in Belgie.  Het echtpaar Gompers-Hollander kreeg twee dochters, t.w Anna op 29 Augustus 1932 en Maria Anna Catharina op 8 September 1936.  Zij woonden in de Veemarktstraat 10 en in de Anna Paulonastraat  24 en op huisnummer 6 in 1942.

Joseph Gompers moest zich op 31 Juli 1942 melden in het Joodse werkkamp Twilhaar in Nijverdal, waar hij als dwangarbeider tewerkgesteld werd. Op 2 October 1942, op Jom Kipoer, werden de Joodse werkkampen door de Duitsers geliquideerd en alle dwangarbeiders werden naar Westerbork gestuurd, waar zij tussen 3 en 5 October arriveerden, waaronder ook Joseph Gompers. Na een paar weken in Westerbork te hebben verbleven, werd Joseph Gompers op 19 October 1942 op transport gesteld naar Auschwitz, waar hij vermoedelijk op 22 October is aangekomen.

Uit zijn registratiekaart uit de cartotheek van de Joodse Raad blijkt, dat op 10 Februrai 1943 er een brief van Joseph Gompers is ontvangen, die hij op 14 December 1942 vanuit Monowitz heeft gestuurd aan zijn schoonvader A. Hollander in de Anna Paulonastraat 37 in Tilburg. Dat zou inhouden dat hij als 41-jarige na aankomst in Auschwtiz als dwangarbeider tewerkgesteld zou zijn in Monowitz.

Van de website Memorial and Museum Auschwitz Birkenau/Auschwitz Prisoners, blijkt dat er óók een Joseph Israel Gompers in Auschwitz is geweest, die op 16 December 1942 daar is vermoord. Mogelijk zijn Joseph Gompers en Joseph Israel Gompers één en dezelfde persoon. De bronnen bij Joseph Israel Gompers met gevangenen nummer 63649 zijn: Häftlingskrankenbau Auschwitz-Block 28/7 en Leichenhalle.  

Echter de huidige gegevens uit de Sterbebücher en ander bronnen uit Auschwitz waren na de oorlog nog niet bekend. Daarom heeft het Ministerie van Justitie aangifte van overlijden gedaan wat is gepubliceerd in o.a. de Staatscourant van 24 Augustus 1950, dat Joseph Gompers in Auschwitz is overleden op 28 Februari 1943. (deze datum houdt in “uiterlijk op 28 Februari 1943”)

Paulina Gompers-Hollander en haar kinderen Anna en Maria Anna Catharina blijken zich vrijwillig gemeld te hebben bij kamp Vught. Uit het Tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur “Tilburg”, jaargang 31, December 2013 nr. 3 blz. 87-89 heeft een neef over de lotgevallen van de familie Gompers-Hollander onder meer het volgende geschreven: “Door het gemis van vader en echtgenoot in het gebroken gezin Gompers-Hollander en de gedachte aan gezinshereniging, besloot Paulina ten einde raad zich vrijwillig te melden bij Kamp Vught. Met een paar koffers vertrokken zij op 9 April 1943 met de trein naar Vught. Ze lieten alle verdere bezittingen in hun woning achter”. Bronnen hiervoor zijn overlevende en naaste familieleden van de auteur.

Op 5 Juni werd in kamp Vught bekend gemaakt dat alle kinderen uit Vught het kamp zouden moeten verlaten, samen met de moeders. Paulina Hollander en haar beide dochters Anna en Maria Anna Catharina zijn op 6 Juni 1943 met het z.g. kindertransport naar Westerbork overgebracht, waar zij de nacht in barak 58 hebben doorgebracht en op 7 Juni zijn zij gedeporteerd naar Sobibor. Bij aankomst aldaar op 11 Juni 1943 werden zij onmiddellijk in de gaskamers daar vermoord.

Bronnen o.a. het Regionaal Archief Tilburg/bevolkingsregister; het Antwerps Vreemdelingendossier nr. 113957-image 23; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Joseph Gompers, Paulina Gompers-Hollander, Anna Gompers  en Maria Anna Catharina Gompers; website Auschwitz Prisioners/Joseph Gompers; wikipedia website jodentransporten vanuit nederland.nl; het tijdschrift voor geschiedenis, monumenten en cultuur “Tilburg”,  jaargang 31 December 2013 nummer 3: blz.87 - door Rinus Versluis ‘Ze wisten niet wat hun te wachten stond’. De lotgevallen van het gezin van Joseph Gompers en Paulina Hollander en toevoegingen van bezoekers van de website.

Alle rechten voorbehouden