Biografie

Over Estera Brana Kon, haar man Abraham Lajp Ickowicz en haar familie.

Estera Brana Kon was een dochter van Mosiek Markus Kon, geboren in Plock in Polen in 1878 en Chana Dydakov, geboren in het Poolse Biezun in 1882. Estera Brana werd geboren op 25 December 1917 in Biezun (Polen), woonde met haar ouders en broers Hersz, Icek, Cyon en Szymon in Plock. Zij kwam met haar ouders en broers op 24 Juli 1931 vanuit Plock in Polen aan in Amsterdam; eerst woonden zij op diverse adressen in de stad woonden maar vanaf begin December 1932 woonde het gezin in de Blasisusstraat 58 hs en vanaf eind Augustus 1935 op huisnummer 46 hs. in Amsterdam Oost.

Haar broer Herz overleefde de Holocaust evenals zijn zoontje Israel Kon maar zijn vrouw Gela Kon Silberger werd op 19 November 1943 in Auschwitz vermoord. Estera’s broer Icek verloor zijn leven op 15 Juli 1944 in Monowitz en zijn vrouw Marianne Smit werd op 9 Juli 1943 in Sobibor vermoord. Haar andere broer Cyon verloor 31 Maart 1944 zijn leven ergens in Midden Europa maar zijn vrouw Esther Agsteribbe, met wie hij vier weken voor zijn deportatie was gehuwd, werd 3 December 1942 in Auschwitz vermoord.  Estera’s jongste broer Szymon woonde thuis bij zijn ouders. Haar vader, moeder en broertje werden uiteindelijk op 23 Juli 1943 in Sobibor vermoord.

Estera Brana Kon trad op 3 Januari 1940 in Amsterdam in het huwelijk met Abraham Lajp (Lijb) Ickowicz, een zoon van Wolf Abe Ickowicz en Chene Szmulewicz. Na haar huwelijk woonde zij met haar man Abraham in de Ruyschstraat 20 II in Amsterdam-Oost. Het echtpaaar had geen kinderen.

Naar aanleiding van de oproepen voor de zogenaamde “Arbeitseinsatz” in Duitsland, hebben Abraham Lijb Ickowicz en zijn vrouw Estera Brana Kon vermoedelijk gehoor gegeven aan zo’n oproep en zich daarvoor gemeld in Westerbork. Op woensdag 15 juli 1942 vertrok het eerste transport met 1137 Joden, waaronder óók Abraham Lajp en Estera Brana. De eerste transporten naar Auschwitz bestonden vooral uit jongemannen, latere transporten bestonden ook uit vrouwen en kinderen.  

Het transport van 15 Juli 1942 kwam op 18 Juli in Auschwitz aan en Abraham Lijb en zijn vrouw Estera werden daar ingezet als dwangarbeiders. Mogelijk door zijn Poolse nationaliteit en het spreken van de taal, is het Abraham Lijb Ickowicz gelukt de ellende en ontberingen van de kampen te doorstaan en heeft hij het weten te overleven. Bij terugkomst in Amsterdam heeft hij aangegeven te zijn teruggekomen uit Mühldorf, één van de vele subkampen van het concentratiekamp Dachau.

Het zou mogelijk geweest kunnen zijn dat Abraham Lijb Ickowicz  i.v.m. de nadering van het Russische Rode Leger, deel was van één van de z.g. evacuatietransporten vanuit Auschwitz richting Dachau ; op 20 Januari 1945 vertrok zo’n evacuatie transport vanuit Auschwitz: te voet naar Gleiwitz en van daar verder per trein naar Dachau, hetwelk daar op 28 Januari 1945 aankwam. Eén van de groepen gevangenen was het z.g. Canada Kommando uit Auschwitz, waarmee hier niet is gezegd dat Abraham Lijb Ickowicz deel uitmaakte van dat Kommando. (bron blz 16, Auschwitz deel IV, de afvoertransporten naar het noorden en het westen en de grote evacuatietransporten, uitgave Rode Kruis).

Estera Brana Kon, Abraham’s echtgenote, werd gelijk met hem op 15 Juli 1942 op transport gesteld naar Auschwitz. Ook zij werd bij aankomst als dwangarbeider tewerkgesteld. Het is echter niet bekend wanneer precies en onder welke omstandigheden Estera Brana om het leven is gekomen. Daarom  heeft het Ministerie van Justitie in Nederland na de oorlog opdracht gegeven aan de Gemeente Amsterdam om een overlijdensakte voor Estera Brana Kon op te maken, waarin is vastgesteld dat zij op 30 September 1942 in Auschwitz is overleden.

Bronnen o.a. het Stadsarchief van Rotterdam, gezinskaart van Abraham Lajp Ickowicz; het Stadsarchief Amsterdam, archiefkaarten van Mosiek Markus Kon, Estera Brana Kon, Hersz Kon, Cyon Kon, Iscek Kon en Szymon Kon; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Abraham Lajp Icowicz, Estera Brana Icowicz-Kon; overlijdensakte van Estera Brana Kon uit Amsterdam, nr. 149 uit Areg.43-folio 26 verso d.d. 20 Juli 1950 en de publicatie van het Nederlandse Rode Kruis, Auschwitz IV, de afvoertransporten naar het noorden en het westen en de grote evacuatietransporten.

 

 

Alle rechten voorbehouden