Biografie

........ CORRECTIE ....... Niet 6 Mei 1943 Birkenau maar 7 Mei 1943 Sobibor.

Bijstelling van de overlijdensdata van Leon Tokkie en zijn vrouw Hendrika David.

De op het Joods Monument vermelde overlijdensdata van Leon Tokkie en zijn vrouw Hendrika David van 6 Mei 1943 in Birkenau, zijn conform de gegevens van hun officële overlijdensaktes A1142 en A1143, opgemaakt op 23 Mei 1946 te Den Haag op basis van de beschikking van 13 Maart 1946 van de Eerste Kamer van de Arrondissements Rechtbank te Den Haag, waarin is aangegeven dat beiden op 6 Mei 1943 omstreeks 11 uur te Auschwitz-Birkenau in Polen zouden zijn overleden.

Later archiefonderzoek heeft echter uitgewezen dat de gegevens als vermeld in de overlijdensaktes niet kunnen kloppen en onjuist zijn; Uit de archieven van het Rode Kruis en uit de registratiekaarten van Leon Tokkie en Hendrika Tokkie-David van de Joodse Raad cartotheek blijkt dat zij vanuit Westerbork op transport zijn gesteld op 4 Mei 1943.

Echter op 4 Mei 1943 ging er géén transport van Westerbork naar Auschwitz, maar wél een transport van Westerbork naar het vernietigingskamp Sobibor. Deportaties naar Auschwitz stopten vanaf 23 Februari 1943; daarna begonnen de 19 treinen naar Sobibor te rijden. De laatste trein van Westerbork naar Sobibor vertrok op 20 Juli 1943 en vanaf 24 Augustus 1943 startten de nazis weer met hun deportaties naar Auschwitz.

Onderzoek heeft uitgewezen dat Leon Tokkie en Hendrika David beiden voorkomen op transportlijst van Westerbork naar Sobibor. Kopieën van de transportlijsten naar Sobibor zijn afgedrukt in het boek “Vernietigingskamp Sobibor”, geschreven door Jules Schelvis. De transportlijst van 4 Mei 1943 met hun namen daarin vermeld, is te vinden op pagina 395 van voornoemd boek.

Transporten vanuit Westerbork naar Auschwitz of Sobibor namen doorgaans drie dagen in beslag. Bij aankomst in Sobibor werden alle gedeporteerden zo mogelijk nog dezelfde dag in de gaskamers vermoord. De werkelijke datum van overlijden en plaats van overlijden voor Leon Tokkie en zijn vrouw Hendrika David zou derhalve zijn: Sobibor, 7 Mei 1943.   

Op het Joods Monument wordt als overlijdensdatum altijd de officiële Nederlandse datum gehandhaafd. De op de website vermelde datum is de juridische overlijdensdatum, na de oorlog vastgesteld door het Ministerie van Justitie of vastgesteld bij beschikking van de Arrondissementsrechtbank en vastgelegd in een akte van overlijden.

Bronnen o.a. het archief van het Rode Kruis, transporten vanuit Westerbork; website jodenstransporten vanuit Nederland.nl; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Leon Tokkie en Hendrika Tokkie-David; Gemeente archief Den Haag, overlijdensaktes A1142 en A1143 van Leon Tokkie en Hendrika David; het boek Vernietigingskamp Sobibor, pagina 395, transportlijst 4 Mei 1943.

Alle rechten voorbehouden