Biografie

Over Hijman Content en zijn vrouw Betsy Härtz.

Hijman Content was een zoon van de diamanthandelaar Abraham Content en Naatje Gompers en was geboren op 4 Maart 1892. Zijn vader overleed in 1906 en was begraven op de Joodse Begraafplaats in Muiderberg. Hij had één broer Louis, die na zijn huwelijk in 1918 met Rebecca Schuitevoerder, in 1925 met zijn vrouw en twee kinderen naar het Belgische Deurne Zuid verhuisde.

Hijman reisde regelmatig naar Londen voor een diamanthandelaar. Hij verbleef dan in de Londense wijk Sutton, 10 Park Hill in Zuid Londen, waar hij Gertrude Hanreck leerde kennen. Op 1 Augustus 1920 trouwde de 28-jarige Hijman daar met  de 26-jarige Gertrude, die in Londen geboren was op 12 Maart 1894 als dochter van Jacob Hanreck, tandarts en Anne Ensel, beiden overleden.

Na zijn huwelijk woonden Hijman en Gertrude in de Sarphatistraat 207 hs in Amsterdam (door de Duitsers tijdens de bezetting hernoemd in Muiderschans), en verdiende zijn brood als grossier in lederwaren. Gertrude overleed echter op 15 Januari 1937 en is begraven op de Joodse Begraafplaats in Diemen. Voor zover bekend hadden Hijman en Gertrude geen kinderen.

Op 26 October 1938 trad Hijman Content opnieuw in het huwelijk met Betsy Härtz, een dochter van Izak Härtz uit Harderwijk en Zientje Magnus uit Smilde. Ook uit het huwelijk met Betsy is geen nageslacht geboren. Betsy had nog een zuster, Martha, die ook tijdens de Sjoa is vermoord.

Na de verplichte registratie van Joden in Nederland kreeg Hijman Content een baan bij de Joodse Raad en was “gesperrt wegens functie”. Hij was “verzorger armlastigen” op het Gemeentelijk  Bureau Sociale Zaken  van de Nederlands Israëlitische Gemeente op de Houtmarkt 10 in Amsterdam, het door de Duitse bezetter hernoemde voormalige Jonas Daniel Meijerplein, waar de Nederlands Israëlitische Hoofd Synagoge was gevestigd. Zijn Sperre-nummer was 15/91542, een nummer in de serie 90000, een "eigenlijk Joodse Raad stempel. Ook zijn vrouw Betsy Härtz was voorlopig vrijgesteld van deportatie: zij was vrijwillig verzorgster bij de Nederlands Israëlitische Wijkvereniging, die op hetzelfde adres gevestigd was. Haar vrijstellingsnummer was 15/91543. Vroeger werkte zij als boekhoudster.

In het kader van concentratie van Joden naar bepaalde wijken van de stad en vanuit de provincies naar Amsterdam, (dit allemaal om de arrestatie en deportatie van Joden voor de bezetter te vereenvoudigen), kreeg Hijman een z.g. verhuisvergunning, geldig van 22 tot 29 Maart 1943 om (verplicht) te verhuizen van de Muiderschans 207 hs naar de Reitzstraat 43 III in de Transvaalbuurt van Amsterdam-Oost. Op 24  September 1943 werden beiden daar gearresteerd en afgevoerd naar Westerbork waar zij  moesten verblijven in barak 62. Op 29 September werd de laatste razzia in Amsterdam gehouden, waar alsnog 2000 Joden werden opgepakt, waarna de stad als “Judenfrei” werd bestempeld.

Hijman en Betsy werden vanuit Westerbork op 1 Februari 1944 op transport gesteld naar Bergen Belsen. Gecontroleerde aantekeningen op de Joodse Raadkaart van Betsy Härtz van 28-8-1945, tonen aan dat het de bedoeling geweest was om haar op 19 December 1944 vanuit Bergen Belsen te deporteren naar het concentratiekamp Ravensbrück, maar dat is om onbekende redenen niet doorgegaan. Vervolgens is Betsy Content-Härtz op 31 December 1944 in Bergen Belsen door ziekte of uitputting  om het leven gekomen.

Eveneens op 28-8-1945 gecontroleerde notities op de registratiekaar van de Joodse Raad van Hijman Content blijkt, dat hij op 4 December 1944 vanuit Bergen Belsen gedeporteerd naar het concentratiekamp Sachsenhausen in de stad Oranienburg bij Berlijn. Daar is hij op 31 Januari 1945 door ziekte of uitputting om het leven gekomen. Volgens de overlijdensregisters van kamp Sachsenhausen overleed Hijman Content op 8 Januari 1945. Deze datum kan afwijken van de officiële sterfdatum zoals na de oorlog vastgesteld door het Ministerie van Justitie.

Bronnen o.a.  Stadsarchief Amsterdam, archiefkaarten van Hijman Content en Betsy Härtz; website wiewaswie, huwelijk Hijman Content met Gertrude Hanreck – huwelijksakte 52 uit de B.S. Amsterdam, register 1-folio 20 d.d. 1-8-1920; website hetstenenarchief.nl/Gertrude Hanreck; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Hijman Content en Betsy Content-Härtz; overlijdensakte Hijman Content uit Amsterdam, akte 155 van 26-9-1952 uit A-reg. 97-fol.27v; overlijdensakte Betsy Härtz uit Amsterdam, akte 136 van 28-11-1952 uit A-reg. 98-fol 24v.; wikipedia website Holocaust in Nederland; website Joodsamsterdam/houtmarkt 10 en de wikipedia website jodentransporten vanuit Nederland.nl.

Alle rechten voorbehouden