Verhaal

Een kleine historie van Benjamin Sealtiel en zijn familie.

Benjamin Sealtiel, geboren op 9 Februari 1859, zoon van Jozef Sealtiel en Abigael Jacob Benavente, trad de eerste keer op 19 Mei 1875 in het huwelijk met Rachel Dreese; zij was geboren op 14 Januari 1856 en dochter van Isaac Dreese en Sara Aron van den Berg. Uit het eerste huwelijk werden zes kinderen geboren, t.w. Jozef, Sara, Esther, Schoontje, Debora en Anna. Schoontje en Debora overleden al als jonge kinderen: Schoontje werd 6 jaar en Debora slechts 4 maanden oud.  Jozef en Esther overleefden de Holocaust, maar Sara en Anna werden in Auschwitz vermoord.

Rachel Dreese overleed echter op 25 November 1892 in Amsterdam; zij werd twee dagen later begraven op de Portugees Israëlitische Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel. Bijna twee jaar later hertouwde de 39-jarige weduwnaar Benjamin Sealtiel op 6 September 1894 in Amsterdam met de 40-jarige Sophia Booleman, geboren op 25 April 1854 in Amsterdam, dochter van Alexander Moses Booleman en Betje Joseph Stadlander. Uit dit tweede huwelijk werd op 12 Juni 1895 Alexander Sealtiel geboren en op 17 Augustus 1897 Alexander’s zusje Rachel. Voor zover bekend zijn er geen andere kinderen meer uit dit huwelijk geboren; Benjamin Sealtiel overleed op 25 April 1902 in Amsterdam en werd twee dagen later eveneens op de Portugees Israëlitische Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk aan de Amstel begraven..

Om onbekende redenen echter werd Alexander Sealtiel al vóór het overlijden van zijn vader op 26 Februari 1902 ondergebracht in het Portugees Israelitisch Weeshuis in de Jodenbreestraat 89 in Amsterdam. Hij verbleef daar zo’n 10 jaar, tot 10 September 1912, waarna hij weer terugkeerde naar zijn moeder Sophia Booleman, die vanaf 30 Augustus 1894 ingeschreven was op het adres van haar man Benjamin Sealtiel in de Lepelstraat 15 maar vanaf 3 Februari 1909 alléén in de Valkeniersstraat 3, 2-hoog-achter woonde

Ook Alexander’s zus Rachel kon niet thuis blijven wonen. Zij werd op 3 November 1903 ondergebracht in het Portugees Israelitisch Meisjesweeshuis op de Nieuwe Prinsengracht 17 in Amsterdam. Zij was toen 6 jaar oud en verbleef daar tot 5 Mei 1915. Toen zij  12 jaar oud was, keerde ook zij terug naar haar moeder, die toen nog altijd in de Valkeniersstraat 3, 2-hoog-achter woonde maar op 16 September 1915 verhuisden allen naar de Jacob van Campenstraat 3 III.

Op 4 Augustus 1926 trouwde haar 28-jarige dochter Rachel Sealtiel in Amsterdam met de 26-jarige boekbinder Alexander Appelboom, waarop Sophia Booleman vervolgens op 5 November 1926 vertrok naar de Varenlaan 22 in Wilrijk in Antwerpen; haar 30-jarige zoon Alexander Sealtiel trad daar op 18 November 1926 in het huwelijk met de 28-jarige Amsterdamse Margaretha Davids. Bijna bijna twee jaar later, op 8 September 1928 keerden Alexander en Margaretha terug naar Amsterdam.

Alexander’s moeder, Sophia Booleman echter was al enkele maanden na het huwelijk van haar zoon, op 12 Mei 1927 weer terug in Amsterdam waar zij weer op diverse adressen in de stad woonde. In Februari 1935 kwam zij uiteindelijk terecht in de Nieuwe Kerkstraat 16, in het Fernandes Nunes huis, een tehuis voor arme Portugees Joodse vrouwen. Sophia Sealtiel-Booleman is daar op 2 Juni 1940 overleden en op 4 Juni 1940 begraven op de Portugees Israelitische Begraafplaats Beth Haim in Ouderkerk a.d. Amstel.

Bronnen o.a. Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart van Benjamin Sealtiel ; archiefkaarten van Sophia Booleman, Alexander Sealtiel, Rachel Sealtiel, Margaretha Davids en anderen; overlijdensaktes uit Amsterdam voor Benjamin Sealtiel en voor Rachel Dreese; website Joods Amsterdam Nieuwe Kerkstraat 16; website  Gevelstenen van Amsterdam Nieuwe Kerkstraat 16; website Dutch Jewry/Portugees Israelitshce Begraafplaats Beth Haim.