Biografie

Het lot van Izak Kan en zijn gezin.

Izak Kan, geboren op 27 Juni 1886 in Goor, was een zoon van de manufacturier Natan Kan en Julia Meijers. Hij trouwde 24-jarige leeftijd op 6 December 1910 in Gennep met de 25-jarige Rachel Kaufman, een dochter van de slager Abraham Kaufman en Johanna de Winter. Het echtpaar kreeg twee kinderen, t.w. Nico Albert in 1911 en Johanna Julia in 1913, die beiden in Goor geboren zijn.

Izak Kan was koopman van beroep. Hij reisde ook voor de fa. Disco, import en export. Na enige tijd in Berlijn geweest te zijn, arriveerde hij op 3 Mei 1930 in Rotterdam. Zijn vrouw en kinderen woonden indertijd nog in Goor maar volgden hem enkele maanden later naar Rotterdam en werden op 15 September 1930 daar ook ingeschreven. Het gezin woonde daar o.a. in de Adrien Mildersstraat, Beatrijsstraat en op de Kruiskade.

Izak Kan en zijn vrouw Rachel Kaufman verhuisden op 24 December 1935 vanuit Rotterdam naar Amsterdam; zij woonden in de Scheldestraat 127 I. Op 8 Januari 1936 kwam ook hun dochter Johanna Julia weer bij hen wonen; zij was van Maart 1935 tot Januari 1936 in het sanatorium Maria-Oord in Gennep. Ook Izak’s vader Natan Kan kwam in 1940, na het overlijden van zijn vrouw Julia Meijers in 1939, inwonen bij zijn zoon, echter op 14 Juni 1942 overleed hij daar op 86-jarige leeftijd.  Op 6 Juli 1942 verhuisde het gezin Izak Kan opnieuw en werd ingeschreven op het adres Noorder Amstellaan 238 I in Amsterdam-Zuid.

In 1936 werd Izak Kan eigenaar van een melkzaak in de Kuiperstraat 97 in Amsterdam en werd “gesperrt wegens functie” door de Joodse Raad, waardoor Izak en het gezin voorlopig vrijgesteld werden van deportatie. Mede door zijn reizen naar Duitsland en verblijf in Berlijn was Izak Kan ook vertaler Nederlands-Duits. Zijn vroegere beroep werd door de Joodse Raad omschreven als procuratiehouder. 

Hun zoon Nico Albert was al op 6 Februari 1933 vanuit Rotterdam verhuisd naar Groningen; gehuwd in 1937 in Amsterdam met Hennie Vles en vanuit Groningen in Maart 1942 gedwongen te verhuizen naar Amsterdam waar zij terecht kwamen in de Roompotstraat 9.  Nico Kan werd toen belast met de fabricage van levensmiddelen bij de firma I. Kan in de Kuiperstraat te Amsterdam waardoor ook zij voorlopig vrijgesteld werden van deportatie.

De Jus- en Sausenfabriek van de firma Kan kreeg in Juli 1942 toestemming van het rabbinaat van de N.I.H.S. te Amsterdam om onder strikte voorwaarden hun producten onder rabbinaal toezicht te vervaardigen. Veel van Izak’s institutionele klanten hebben ook schriftelijk verklaard dat zij niet zonder leveranties van de firma Kan konden, omdat de levensmiddelen van levensbelang zouden zijn, zoals de N.V. Hotel Restaurant Hiegentlich uit de Hoogstraat te Amsterdam, het Nederlands Israëlitisch Ziekenhuis te Amsterdam, het Portugees Israëlitisch Meisjesweeshuis “Mezon Habanoth” te Amsterdam, de Joodsche Invalide op het Weesperplein te Amsterdam, de Centraal Israëlitische Ziekenverpleging in de Jacob Obrechtstraat te Amsterdam, om enkele te noemen. Bovendien heeft de voorzitter van de Joodse Raad, de heer Abraham Asscher voor de fa. I. Kan een zogenaamde “onmisbaarheidsverklaring” afgegeven, mede waardoor zijn zaak als een “Joods Lokaal” werd aangemerkt.

Eind Mei 1943 hebben de Duitsers alle “Sperren” laten vervallen. Mogelijk door de “onmisbaarheidsverklaring” van Izak Kan, duurde het nog tot begin Juli 1943 voordat ook zij naar Westerbork werden afgevoerd. Johanna werd daar op 10 Juli binnengebracht en kwam terecht in barak 97. Haar ouders waren enkele dagen eerder al, op 6 Juli in Westerbork geregistreerd en verbleven in barak 57. 

Nico Albert Kan en zijn vrouw Hendrina (Hennie) Vles werden ten tijde van de grote en in het geheim voorbereidde razzia van 20 Juni 1943 gearresteerd en afgevoerd naar Westerbork. Op 13 Juli werden Izak Kan, Rachel Kan-Kaufman, Johanna Julia Kan, Nico Albert Kan en Hendrina Kan-Vles op transport gesteld naar Sobibor, waar zij bij aankomst aldaar op 16 Juli 1943 onmiddellijk werden vermoord.

Bronnen o.a. Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Izak Kan, archiefkaart Johanna Julia Kan; Stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Izak Kan; website openarchieven.nl/huwelijk Izak Kan met Rachel Kaufman en het archief van de Joodse Raad, registratiekaart van Izak Kan en Rachel Kan-Kaufman, Johanna Julia Kan, Nico Albert Kan en Hendrina Kan-Vles en aanvullingen van een bezoeker van de website.

 

Alle rechten voorbehouden