Biografie

Het lot van Lena Barend en haar man Hijman Kool

Lena Barend, geboren op 11 October 1909 in Amsterdam als dochter van Samuël Barend en Esther van Ploeg, trouwde op 16 December 1936 in Amsterdam met Hijman Kool, geboren op 27 Augustus 1909 in Amsterdam, zoon van Mozes Kool en Esther Blits.  Lena werkte als kantoorbediende bij een diamanthandel en Hijman was diamantslijper. Op 9 November 1940 kreeg het echtpaar een zoon: Max, die de Holocaust heeft overleefd. Na de oorlog werd hij geadopteerd en is met zijn nieuwe familie naar Canada gegaan.

Na hun huwelijk in 1909 betrokken Lena en Hijman een woning in de Vechtstraat 166 I in Amsterdam-Zuid, waar ook hun zoon Max werd geboren. In 1942 besloot de familie om onder te duiken, waardoor hun zoon Max de Sjoa heeft overleefd.

Hijman Kool en zijn vrouw Lena Barend zijn toen op enig moment gearresteerd en Hijman werd op 16 Januari 1943 naar het concentratiekamp Vught overgebracht maar op 30 Januari 1943 daar weer ontslagen. Uit aantekeningen op zijn registratiekaart van de Joodse Raad blijkt echter dat hij op 24 Februari 1943 opnieuw is ingesloten in Vught, waar hij heeft moeten verblijven tot 21 Maart 1944.

Toen ook Hijman’s vrouw Lena Barend ergens in 1943 Westerbork terecht gekomen was, werd zij ondergebracht in barak 63. Daar verbleef zij totdat zij samen met haar man Hijman Kool op 23 Maart 1944 op transport gesteld werd naar Auschwitz. Volgens een verklaring van ene Esther Valenca, welke in 1946 is aangetekend op Lena’s registratiekaart van de Joodse Raad, zou Lena Kool-Barend eind Augustus 1944 ten gevolge van dysentrie in Birkenau om het leven zijn gekomen. Haar officiële overlijdensdatum is daarom vastgesteld als op 31 Augustus 1944 in Auschwitz

Hijman Kool werd op 23 Maart 1944 van Westerbork naar Auschwitz gedeporteerd, van waar hij vermoedelijk in Januari 1945 weer werd doorgestuurd naar het kamp Ebensee, een z.g. “Aussenlager” van het concentratiekamp Mauthausen in Oostenrijk. Daar is hij ongeveer drie weken vóór de bevrijding van het kamp door de Amerikanen, op 20 April 1945, tengevolge van de zeer zware omstandigheden daar en ontberingen om het leven is gekomen.

Bronnen o.a. Stadsarchief Amsterdam, gezinskaarten van Mozes Kool en Hijman Kool, archiefkaarten van Hijman Kool en Lena Barend; wikipedialijst van Jodentransporten uit Nederland; website concentratiekamp Ebensee; website concentratiekamp Mauthausen, overlijdensakte Lena Barend A94-fol.64v, akte 376 d.d. 22 Februari 1952; overlijdensakte van Hijman Kool A34-fol.56, akte 323 d.d. 23 Mei 1950 en het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Hijman Kool en Lena Kool-Barend.

Alle rechten voorbehouden