Verhaal

Eliazer Brandeis en zijn gezin

Eliazer Brandeis was 82 jaar oud toen hij op 20 november 1942 overleed aan een hartaanval. Hij woonde aan de Nieuwe Amstelstraat 35 huis in Amsterdam, op steenworp van de synagogen aan het Daniel Meijerplein. Een glanzende Struikelsteen met zijn naam voor het adres herinnert aan het leven van Eliazer. Naast die steen ligt een Struikelsteen met de naam van zijn vrouw Grietje Brandeis-Velleman. 

Eliazer moet het ergste hebben vermoed toen de deportaties van joden in volle hevigheid plaatsvonden. Hij en zijn vrouw Grietje Brandeis-Velleman trokken in bij hun zoon Jacob die gemengd gehuwd was.  Ze hoopten als joods echtpaar daar iets veiliger te zijn. Jacob had een kapperszaak aan huis.

Nadat in september 1942 hun jongste zoon, Zacharias met zijn gezin al was weggehaald en op 3 oktober hun dochter Naatje uit Amsterdam naar Westerbork was gedeporteerd, en vervolgens verder, werd het ondraaglijk voor Eliazer. Hij bezweek, overmand door verdriet, zorg en spanning. In januari 1943 volgde het derde kind van Grietje en Eliazer, dochter Roosje en haar man, naar Westerbork. Roosje’s echtgenoot overleed in Westerbork en na zijn begrafenis werd zijzelf gedeporteerd naar Auschwitz, net als haar broer en zus eerder. Allen werden daar vermoord.

Grietje bleef achter totdat op 20 mei 1943 een grote razzia in Amsterdam plaatsvond en ook zij werd weggehaald. Na vijf dagen oponthoud in Westerbork, in barak 55, werd ze op transport gesteld naar Sobibor waar ze werd vermoord op 28 mei 1943. Op de dag van haar deportatie naar Sobibor is haar bagage vanuit Amsterdam nagestuurd naar Westerbork. Grietje werd 83 jaar oud. Zoon Jacob werd ondanks zijn huwelijk opgepakt en naar Westerbork werd overgebracht. Uiteindelijk werd hij wel ontslagen. Hij overleefde de Holocaust.

Stolpersteine op het adres Nieuwe Amstelstraat 35 huis