Biografie

Het lot van Lewi Isak Zangen, zijn vrouw Sara Mahler en hun twee kinderen.

Lewi Isak Zangen was een zoon van Mendel Zangen en Reizel Araten. Zijn moeder werd al op jonge leeftijd weduwe toen zijn vader in 1904 op 36-jarige leeftijd stierf. Na de geboorte van zijn oudste zus in Warschau, verhuisde het gezin Zangen naar Rozwadow in het district Subkarpaten in het Zuid-Oosten van Polen. Voor de oorlog was Rozwadow een bloeiende stettl. Daar is Lewi Isak op 12 Juni 1894 geboren als vierde van de zeven kinderen Zangen. Zijn broers en zussen waren Channa Lieba, Simon Mamcia, Emilie Mirl, Adele, Israel Jacob en Samuel Schachna.

Van Reizel Zangen’s kinderen hebben Channa Liebe Zangen, haar man Josef Rozenzweig en haar zoon Hermann Jacob de Holocaust overleefd. Hun dochter Hadassa Rosenzweig is na haar huwelijk met Ignatz Lichtblau in 1934 vanuit den Haag naar Tel Aviv vertrokken. Ook Reizel’s zoon Simon Mamcia Zangen, zijn vrouw Mirel Kanner en hun beide zonen Menda en Oskar hebben de Sjoa overleefd. Alle anderen zijn tijdens de Shoah vermoord.

Lewi Isak Zangen trouwde op 12 Augustus 1917 in Polen met de in Debica op 21 Juli 1897 geboren Sara Mahler. Hun dochter Hinda was daar reeds op 19 Juli 1916 geboren. Via Duisburg arriveerde het gezin in 1920 uit Polen in Nederland en trokken naar Schevingen, waar meer familie woonde; zij werden ten tijde van de volkstelling van 1920/1921 ingeschreven in het Haags Bevolkingsregister. Op 4 October 1929 werden Lewi Isak en zijn vrouw Sara genaturaliseerd en verkregen zij het Nederlanse staatsburgerschap. Hun dochter Hinda verkreeg dat op 18 Maart 1931.

Per 1 Januari 1921 woonden Lewi Isak Zangen, zijn vrouw Sara Mahler en dochter Hinda  in de Dirk Hoogenraadstraat 128 in Scheveningen. Vervolgens verhuisden zij op 13 Juli 1922 naar de Haagsestraat 69, waar op 31 Januari 1924 hun zoon Mendel Menachem werd geboren. (Hij stond verder bekend als Max). Drie weken daarna, op 19 Februari 1924 verhuisde het gezin met de pasgeboren baby naar de Harstenhoekweg 139 en op 15 December 1925 naar hun definiteve adres Arnhemschestraat 80 in Scheveningen, waar zij woonden tot in 1942.

Lewi Isak Zangen was een actief lid van de Nederlands Israelitische Gemeente (N.I.G.) den Haag. Op 31 October 1941 hield hij als één van de sprekers een rede bij de tweede "Sijoem op Tenach" in Scheveningen (het einde van een traktaat lernen) ter gelegenheid van Sjawoeoth (Wekenfeest). Lewi Isak was werkzaam als administrateur bij de N.I.G. aan de Havenkade 19 te Scheveningen.

Uit hoofde van zijn functie bij de N.I.G. waren Lewi Isak Zangen en zijn echtgenote Sara Mahler door de Joodse Raad “gesperrt bis auf weiteres”, echter op 24 October 1942 werden beiden toch afgevoerd naar Westerbork.  Uit aantekeningen op de registratiekaart uit de cartotheek van de Joodse Raad van Lewis Isak Zangen blijkt dat er sindsdien correspondentie is gevoerd over hun “Sperre “, maar dat uiteindelijk op 21 Februari 1943 hun bagage in barak 63 werd afgeleverd. En reeds twee dagen later, op 23 Februari werden Lewi en Sara op transport gesteld naar Auschwitz, waar zij bij aankomst op 26 Februari 1943 onmiddellijk werden vermoord.

Hun beide kinderen, Hinda en Mendel Menachem (Max) hebben de Holocaust overleefd; zij wisten te ontsnappen naar Zwitserland. Hun namen zijn teruggevonden op de lijsten van “Jewish Arrivals in Switzerland 1938-1943”. Hinda Zangen arriveerde in Zwitserland op 19 October 1942 en haar jongere broer Max ruim vier maanden later, op 1 Maart 1943. Van Hinda is verder niets bekend; Menachem Mendel (Max) Zangen heeft zich na de oorlog in Israël gevestigd.

Bronnen o.a. Gemeente Archief Den Haag, gezinskaarten Lewi Isak Zangen; Het Joodsche Weekblad van 31 October 1941 pagina 9; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Lewi Isak Zangen, Sara Zangen-Mahler, Hinda Zangen en Menachem Mendel Zangen; overlijdensaktes  C-2913 voor Lewi Isak Zangen, opgemaakt in Den Haag op 18-08-1951 en akte C-2885 voor Sara Mahler, opgemaakt in Den Haag op 11-08-1951; website Geni.com/Mendel Zangen en website Holocaust Survivers and Victims Database/Zangen

Alle rechten voorbehouden