Biografie

Over Joseph de Leeuw

Joseph de Leeuw, directeur van NV Metz & Co te Amsterdam, was een zoon van Hartog de Leeuw en Cato van Norden. Hij trouwde 26 Mei 1904 met Catharina Schönberg in Amsterdam, een dochter van Levie Schönberg en Henriette van Norden. Het echtpaar kreeg drie kinderen waarvan Hendrik en  Kitty de oorlog hebben overleefd. Alleen Henriette is op 7 Juli 1944 in Auschwitz vermoord.  

Joseph's vrouw Catharina Schönberg overleed op 9 October 1930. Hij hertrouwde op 17 September 1935 in Bath (GB) met de actrice Elisabeth Herzberg, een dochter van Abraham Michael/Michel Herzberg en Rebecca Person (overleden in Amsterdam 19 Mei 1938).

Elisabeth Herzberg was eerder gehuwd met de journalist Paul Florus Sanders, van wie zij op 28 Augustus 1935 is gescheiden. Hun zoon Benjamin overleefde de oorlog , evenals Paul Florus Sanders zelf; die vertrok in 1947 naar de USA.

Joseph de Leeuw en zijn vrouw Elisabeth Herzberg behoorden tot de zogenaamde "bevoorrechte Joden": zij stonden vermeld stonden op de Lijst Van Dam". Zij werden op 1 Maart 1943 geinterneerd in "Prominentenkamp Barneveld", maar vandaar op 29 September 1943 (toen ook de Joodse Raad door de Duitsers werd opgeheven) naar Kamp Westerbork gestuurd waar Joseph moest verblijven in barak 85, (een barak achter het prikkeldraad zonder enig gerief, een vuile beestenstal om van te kotsen)*. Hij was “gesperrt” wegens “functie echtgenote”. (in Augustus 1942 was zij “medewerkster Hulp aan Vertrekkenden” in de Bachstraat 1 in Amsterdam en medewerkster sociale zaken bij de Joodse Raad). Uiteindelijk werd Joseph de Leeuw  op 4 September 1944 gedeporteerd naar Theresienstadt waar hij op 17 October 1944 om het leven is gekomen.

Zijn vrouw Elisabeth Herzberg heeft de Sjoa overleefd en overleed in Laren op 98-jarige leeftijd. Echter op haar registratiekaart van de Joodse raad is vermeld dat zij op 7/8 Januari 1944 in Westerbork werd vermist **. Na de oorlog  verbleef zij volgens opgave van Metz & Co op de St. Jansweg 57 in Laren in Huize Leeuwerik. Haar vader Abraham Michael/Michel Herzberg stierf in Amsterdam op 3 Februari 1941 en is begraven op de Joodse Begraafplaats van Muiderberg.

Stadsarchief Amsterdam, archiefkaarten van Joseph de Leeuw, Elisabeth Herzberg en Paul Florus Sanders; gezinskaart Abraham Michael/Michel Herzberg; website www.wiewaswie.nl betr. huwelijk Catarina Schönberg; www.akevoth.nl/mokum/burialpermits betr. Abraham Michael/Michel Herzberg en het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Joseph de Leeuw en Elisabeth Herzberg.

* over barak 85: zie Blz. 446 in "Ondergang" van Dr. J. Presser. en zie het hoofdstuk over Kamp Barneveld vanaf blz. 439.

** de oorzaak van de vermissing was - zoals "Tante Lies" dat na de oorlog zélf eens aan haar achterneef Michael G.Simons heeft verteld - het volgende: "Ik ben uit Westerbork weggelopen. Ik had toestemming of vergunning om vanuit Westerbork naar Amsterdam te gaan om bepaalde zaken te regelen en ik ben niet meer teruggegaan. Ik ben toen bij en met behulp van Victor van Vriesland ondergedoken"

Bron: Michael G. Simons dd 11-9-2017.

Alle rechten voorbehouden