Verhaal

Saul Cardozo

Joods Monument Baarn

Saul Cardozo, Judith Cardozo–Abas en Sara Abigaël,
Laatste adres: Zandvoortweg 90, Baarn

Saul werd geboren op 24 april 1910 in Amsterdam. Hij was koopman in galanteriën.

Saul trouwde op 16 december 1936 met Judith Abas, geboren 27 februari 1908 in Amsterdam. Hun dochter Sara Abigaël, werd geboren op 29 november 1937, eveneens in Amsterdam.

Zij werden op 19 juni 1940 ingeschreven in het Baarnse bevolkingsregister met de vermelding van hun godsdienst: Portugees-Israëlitisch.

In het najaar van 1942 is het gezin ondergedoken, zoals blijkt uit het  onderstaande bericht in het Algemeen Politieblad, nr 42, 22 oktober 1942, 1188, bericht 2418.:

De Commissaris van Politie te Baarn verzocht opsporing van Saul Cardozo, zijn vrouw Judith Cardozo-Abas en hun dochter Sara Abigael. Zij bezaten de Nederlandse nationaliteit, waren woonachtig in Baarn en zij werden ervan verdacht  van woonplaats te zijn veranderd zonder de daartoe vereiste vergunning te hebben.

Met een dergelijke omschrijving werden joden vaak aangeduid die waren ondergedoken.

Toch werd ook dit gezin opgepakt. In het bevolkingsregister van de gemeente Baarn staat: op 31december 1942 naar Westerbork vertrokken.
Volgens de documenten van kamp Westerbork werden moeder Judith en dochter Sara daar ingeschreven op 28 november 1942. Saul op 11 december van dat jaar.

Zij verblijven relatief lang in dat Drentse kamp.

Pas op 18 januari 1944 schrijft Kamp Westerbork:

‘vertrokken naar Theresiënstadt-Auschwitz’.

Daar werden moeder Judith en de nog maar zes jaar oude Sara op 21 oktober 1944 door de SS in de gaskamer vermoord.

Het verzetsmuseum in Dachau schrijft dat Saul Cardozo er op 17 november 1944 aankomt en wordt geregistreerd onder gevangenen nummer 127898.
Het Aussenkommando Kaufering, waar Saul Cardozo wordt gevangen gezet, bestaat uit diverse locaties en er is niet met zekerheid vast te stellen in welke van de 11 buitenkampen hij als laatste verbleef. Bekend is wel dat in deze kampen na de bevrijding door de Amerikaanse 12th Armoured Division en 101 Airborne op 29 april 1945 grote aantallen doodzieke gevangenen werden aangetroffen. Vermoedelijk was Cardozo een van hen en overleed hij in een Kaufering locatie op 4 mei 1945 op 35-jarige leeftijd.

Tekst: Wim Velthuizen