Biografie

Over Elisabeth Rosenbaum-Winter.

Elisabeth Winter, geboren op 1 Februari 1919, was een dochter van Levie Winter en Roosje van Duren. Haar moeder overleed op 20 Juni 1919 en vermoedelijk is baby Elisabeth toen ondergebracht bij één van de Van Duren families in Arnhem. Haar vader vertrok daarna met zijn drie andere kinderen naar Düsseldorf, hertrouwde daar met Else Vasen (vermoedelijk in 1921), maar na enkele jaren huwelijk scheidde hij in 1926 van haar.

Elisabeth was waarschijnlijk nog vóór October 1942 gehuwd met Walter Rosenbaum, die als zoon van Moses Rosenbaum en Johanna Terhoch in 1908 geboren was in Raesfeld (Duitsland). Hij woonde in Maart 1941 in Varsseveld. Het is niet bekend of het echtpaar samen woonde; Elisabeth was ingeschreven in Arnhem op het adres Emmastraat 36 en volgens haar registratiekaart van de Joodse Raad was haar laatst bekende adres Markt 5 in Arnhem. In Maart 1941 verbleef haar (toekomstige?) echtgenoot in Varsseveld op het adres C 44.

Uit de gegevens van de Joodse Raad cartotheek zijn zowel Elisabeth Winter als Walter Rosenbaum tussen 3 en 5 October 1942  afgevoerd naar Westerbork. Zij werden beiden op 16 October 1942 op transport gesteld naar Auschwitz. Dit transport omvatte totaal 1710 personen, waarvan er in Kozel (ca 80 km westelijk van Auschwitz), 570 mannen tussen 15 en 50 jaar gedwongen werden de trein te verlaten, waaronder ook Elisabeth’s echtgenoot Walter Rosenbaum. Zij werden als dwangarbeider tewerkgesteld in de omliggende satelliet kampen van Auschwitz. Zij die in de trein achterbleven, waaronder Elisabeth Rosenbaum-Winter, werden verder afgevoerd naar Auschwitz en bij aankomst op 19 October 1942 onmiddellijk vermoord.  Haar echtgenoot Walter Rosenbaum kwam als dwangarbeider op 20 Maart 1943 om het leven in het Extern kommando Bobrek.

Bronnen o.a. website wiewaswie.nl; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Elisabeth Winter en Walter Rosenbaum; het Gelders archief, overlijdensakte Walter Rosenbaum nr. 19 dd 16-2-1951, opgemaakt in de Gemeente Wisch; overlijdensakte 38a voor Elisabeth Winter dd 20-1-1951, uitgeschreven door de gemeente Arnhem en een toevoeging van een bezoeker van de website.