Biografie

Over Sara Israel en haar kinderen Rosa, Aäron en Johanna Croiset.

Sara Israel uit Arnhem, was een dochter van Simon Israel, koster te Arnhem en Roosje Mol. Op 21 Juni 1911 trouwde zij in Arnhem met Jacob Croiset uit Den Haag, een zoon van Aron Croiset en Johanna Norden. Het echtpaar kreeg drie kinderen, t.w. Rosa in 1912, Aäron in 1914 en Johanna in 1916. Het huwelijk eindigde echter op 21 December 1920 door echtscheiding bij vonnis van de Arrondissements Rechtbank te Den Haag. (ingeschreven in het register van Huwelijken en Echtscheidingen op 25 Februari 1921.

Op 28 December 1925 kwam Sara Israel vanuit Den Haag naar Rotterdam en werd ingeschreven in het Bevolkings Register als winkelierster in toiletartikelen; haar adres was Binnenweg 89a (bij Polak), echter op 16 April 1926 keerde zij weer terug naar Den Haag.  Haar laatst bekende adres in Den Haag was Bezuidenhoutscheweg 149.

Na de scheiding hertrouwde Jacob Croiset, geboren in 1901 in Den Haag op 18 Juni 1926 met de Berlijnse Lucia Charlotte Luise Suplie (mogelijk ook Suphie), maar ook dit huwelijk eindigde op 2 December 1937 in echtscheiding in Den Haag. Jacob Croiset woonde eind October 1938 in de Dijckstraat 38 in Den Haag, waar hij op 10 November 1938 is overleden.

Van Sara’s en Jacob's kinderen is alleen Rosa gehuwd. Zij trouwde op 16 Juli 1936 in Den Haag met de hotelknecht Hijman Lens en woonde met haar man ná 1938 eveneens op de Bezuidenhoutscheweg 149.  Beiden zijn op 3 October 1942 afgevoerd naar Westerbork, waar zij op 5 October gedeporteerd zijn naar Auschwitz. Het is niet onmogelijk dat Hijman Lens tijdens het stoppen van de deportatietrein in Cosel, geslecteerd is om dwangarbeid te verrichten in de buitenkampen van Auschwitz. (het is bekend dat van dit transport 550 jongens en mannen in Cosel de trein hebben moeten verlaten). Zijn vrouw Rosa daarentegen werd doorgestuurd naar Auschwitz waar zij bij aankomst op 8 October 1942 onmiddellijk werd vermoord. Hijman Lens is uiteindelijk op 7 Februari 1945 in het concentratiekamp Gross Rosen om het leven gekomen.

Sara’s zoon Aäron Croiset was fotograaf en ongehuwd. Hij woonde in Den Haag op de Korte Poten 20a. Op 18 Augustus 1942 werd hij afgevoerd naar Westerbork en op 21 Augustus op transport gesteld naar Auschwitz waar hij werd vermoord. Zijn officiële overlijdensdatum is gelijk gesteld met de transportdatum – zie daarvoor ook de verklaring van het Rode Kruis in de biografie van Aäron Croiset. Bizar is wel de aantekening die op Aäron’s registratiekaart van de Joodse Raad is gemaakt en die luidt: “zijn woningsleutel is op 19 Augustus 1942 aan SS Haupt-Scharfüher Fischer  afgeleverd”.

Sara’s dochter Johanna (roepnaam Anneke) was ongehuwd en woonde ook bij haar moeder op de Bezuidenhoutscheweg 149.  Zij besloot om onder te duiken maar werd door verraad gearresteerd en naar Westerbork afgevoerd. Zij verbleef daar vanaf 13 September 1942  o.a. in de barakken 37 en 21 en werd uiteindelijk  samen met haar moeder op 10 Maart 1943 gedeporteerd naar Sobibor, waar zij op 13 Maart 1943 bij aankomst onmiddellijk werd vermoord.

Tijdens haar onderduik  was zij “verloofd” met haar neef Jacob Israël, een zoon van Marcus Israël en Clemence Maisonpierre.  Jacob Israël was eerder gehuwd met Marie de Jong maar vlak voor de oorlog gingen zij uit elkaar. Johanna Croiset en Jacob Israël kregen tijdens die onderduikperiode in Maart 1942 een dochtertje Clemence, die door ingrijpen van een buurvrouw ten tijde van de arrestatie van Johanna en Jacob werd gered.  Clemence Croiset heeft de Holocaust overleefd.

Clemence’s vader Jacob Israël is na zijn arrestatie naar Kamp Amersfoort afgevoerd, vanwaar hij op 16 Juli 1942 met nog 309 andere gevangenen uit Amersfoort via Westerbork naar Auschwitz werd gedeporteerd waar hij bij aankomst op 18 Juli 1942 direct werd vermoord.

Sara Israel zelf werd ook afgevoerd naar Westerbork waar zij op 13 September 1942 in barak 37 moest verblijven en vanaf 7 November in de barakken 35 en 21, totdat zij samen met haar dochter Johanna op 10 Maart 1943 gedeporteerd werd naar Sobibor en bij aankomst aldaar op 13 Maart 1943 onmiddellijk werd vermoord.

Gemeentearchief Den Haag, gezinskaart Jacob Croiset; huwelijksakte Croiset/Suplie nr. 1926 B 671; overlijdensakte van Jacob Croiset nr. A 2035 d.d. 10 November 1938 ; Stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Sara Israel; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van Sara Israel, Roza/Rosa Lens-Croiset, Hijman Lens, Aäron Croiset, Johanna Croiset en Jacob Israël; website https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_Jodentransporten_vanuit_Nederland en een toevoeging van een bezoeker van de website.

Alle rechten voorbehouden