Alexander Toncman is in juli 1942 opgepakt in Tilburg op de Broekhovenseweg toen hij in een bus zat onderweg naar Bladel. Hij was in gezelschap van Marcus Leib Kupferschmidt en Jonasz Jeret (zie Community).
Bron: Nieuwsblad vh Zuiden, 30 jan. 1947
Doodstraf geëischt tegen Boersma
(...)
'De Adjudant van Politie J.J. Paas heeft in opdracht van Boersma in Juli 1942 op den Broekhovenseweg de autobus naar Bladel aangehouden en daar uit gehaald de Joden Marcus Leib Kupferschmidt, Jonas Jeret en Alex Tonkman [Toncman].
Paas had zich aanvankelijk verzet tegen de opdracht, doch heeft die tenslotte uitgevoerd. Boerma had de aanwijzing dat de joden zich in de autobus bevonden, telefonisch gekregen van een onbekende. De getuige Pass verklaarde, dat hij, nadat hij de bus had doen stoppen, tot aan het bureau was gevolgd door een persoon die een NSB-speldje droeg.
De 30-jarige Refka Susters [Ryfka Szuster], weduwe van Marcus Leib Kupferschmidt had van den directeur van het Huis van Bewaring van Den Bosch bericht ontvangen, dat haar man was gearresteerd, toen hij op weg was naar de Belgische grens. Zij heeft haar man bezocht, die haar zeide dat Boersma hem onmenschelijk had behandeld. Hij had hem in het gezicht geslagen en toegevoegd: ,,de langste tijd heb je geleefd,'' In September 1942 heeft zij bericht ontvangen dat haar man op 1 September 1942 bij een poging tot ontvluchten in Mauthauzen is neergeschoten. Ook van Jeret en Tonkman [Toncman] is een dergelijk bericht ontvangen.
Boersma ontkent pertinent de Joden te hebben mishandeld.'
[Bron: Nieuwsblad van het Zuiden, 30-01-1947, Dageditie, Nummer 674,
Jaargang 3.]
H. Boersma, commissaris van Politie te Tilburg van 1942 tot 1944. Boersma werd in 1947 in eerste instantie ter dood veroordeeld door het B.G. in Den Bosch. De Raad van Cassatie zette deze straf in 1948 om in 20 jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest. [Bron: Nieuwe Leidse Courant 05-04-1948, p.1.]
Op 23 februari 2016 werden Stolpersteine geplaatst op het Baljuwplein 66 [Harddraverstraat 78c]te Rotterdam voor Alexander Toncman en zijn echtgenote Johanna Toncman-de Hartog.
Zie: http://www.loods24rotterdam.nl/stolpersteine