"Ook in 1944 staan wij gaarne voor u klaar!" Met deze nieuwjaarswens van de N.V. Handelsvennootschap S.I. de Vries eindigde het oorlogsjaar 1943. De meeste Joodse werknemers van dit textielbedrijf konden dit niet meer zeggen.
Verhaal
De lingeriefabriek SIDVA
In 1914 richtte Simon de Vries een lingeriefabriek op onder de naam SIDVA. Het vak als textielhandelaar had hij geleerd van zijn vader Jonas de Vries (1861-1936) en grootvader, Simon Izak de Vries. Grootvader de Vries was in 1851 begonnen met een manufacturenzaak in Hoorn. Zijn zoon Jonas breidde de zaak verder uit in Amsterdam onder andere op de Keizersgracht, Beursstraat en Warmoesstraat.
In 1919 bevond de SIDVA zich aan het Beursplein; het bedrijf groeide en breidde uit. Volgens gegevens van het Stadsarchief Amsterdam werkten er bij het "Engros- en Manufacturenbedrijf voor Textiel en Mode N.V. Handelsvennootschap v/h S.I. de Vries" in 1929 zevenhonderd mensen. Het bedrijf had veel Joodse werknemers in dienst. Uit een personeelslijst van de SIDVA van oktober 1941 blijkt, dat er toen 110 Joodse werknemers waren. Het totale aantal personeelsleden op dat moment was 312.
Genoemde personeelslijst mochten wij ontvangen van een bezoekster van de website en nabestaande van SIDVA werknemers. Op deze lijst staan voornamelijk namen van vrouwen en meisjes die er werkten als naaister, knoopsgatenmaakster, borduurster of strijkster. Een daarvan was Sophia Pais, die op de knipkamer als naaister was aangesteld. Er zijn foto's bewaard gebleven waarop Sophia te zien is met verschillende vrienden van de SIDVA. Tijdens de oorlog is ze in Amsterdam ondergedoken, maar door verraad opgepakt en op 31 maart 1944 in Auschwitz vermoord. Zij is vierentwintig jaar oud geworden.
In 1937 werkte Philip Bloemendal, de latere commentator en nieuwslezer van het Polygoon bioscoopjournaal, ook bij de SIDVA. hij leerde er Martha Bakker kennen met wie hij na de oorlog is getrouwd.
Na de oorlog werd duidelijk dat er 166 medewerkers van de SIDVA waren vermoord. Hun namen staan vermeld op drie gedenkplaten en een plaquette in de hal van het gebouw Beursplein 11-17. Het archief van S.I. de Vries N.V. bevindt zich in het Stadsarchief Amsterdam.
In het Kenniscentrum van het Joods Historisch Museum zijn diverse foto's, documenten alsook gedenkboeken te zien, die een indruk geven van de geschiedenis van de firma S.I. de Vries.
Media bestand
