Aanvulling

Méér over Isaac Wurms: zijn arrestatie en zijn lot.

Isaac Wurms is opgepakt bij de zogenaamde CPN-Aktion. Na de Duitse inval in de Sovjet-Unie werden in de nacht van 24 op 25 juni 1941 meer dan 400 vooraanstaande communisten opgepakt en in de maanden daarop nog eens 175 personen. Deze arrestaties werden verricht door de Nederlandse politie, in opdracht van de Duitse Sicherheitspolizei. De gegevens over de opgepakte communisten waren vaak al voor de oorlog verzameld door de Duitse inlichtingendiensten, in samenwerking met hun Nederlandse collega’s.

De arrestanten werden geïnterneerd in kamp Schoorl. Ongeveer 200 van hen werd vrij snel daarna weer vrijgelaten, nadat werd aangetoond dat zij geen bemoeienis meer hadden met de CPN. De rest kwam in kamp Amersfoort terecht, vanwaar de meesten naar Duitsland werden getransporteerd. Uiteindelijk kwamen ongeveer 250 arrestanten in Duitse concentratiekampen om het leven.

In het archief van het Generalkommissariat für das Sicherheitswesen (archief 077) bevinden zich diverse stukken met betrekking tot de Duitse bemoeienissen met het Communisme en Marxisme. Hierin onder andere documenten die te maken hebben met de CPN-Aktion. In inventarisnummer 1218 bevinden zich stukken betreffende de mogelijke overbrenging van 100 in Schoorl en Amersfoort gevangen zittende CPN-functionarissen naar een Duits concentratiekamp in verband met te verwachten demonstraties op Koninginnedag, 1941-1942. In een telexbericht van de SD (dd. 30-8-1941) worden 75 gevangenen genoemd die op dat moment vastzaten in kamp Schoorl. Hieronder Isaac Wurms. Allen waren geselecteerd voor een transport “…in ein K.Z. nach Deutschland”.

Op basis van dit bericht kan geconcludeerd worden dat Isaac Wurms in Schoorl zat en vandaar op transport zou worden gesteld naar Duitsland. Een later bericht, te vinden in hetzelfde dossier, geeft aan dat de verwachte protesten tijdens Koninginnedag waren uitbleven en dientengevolge de transporten naar Duitsland niet hebben plaatsgevonden. Wanneer Isaac Wurms alsnog is getransporteerd en waar naartoe is niet helemaal duidelijk.

In het Duitse strafdossier (1943) tegen de groep Nederlandse Volksmilitie wordt de naam Isaac Wurms een paar keer genoemd als een van de contacten (archief 077, inventarisnummer 1196d). Niet uit te sluiten is dat zijn naam door de arrestanten bij verhoren is genoemd, omdat al bekend was dat hij in Neuengamme was overleden en er op die manier geen levend persoon onder dwang zou worden verraden.

Bron: NIOD/Hubert Berkhout   (Genoemde dossiers zijn te raadplegen in de studiezaal van het NIOD).

 

 

Alle rechten voorbehouden