Vrijdag 29 september 2023, Tweede Jan Steenstraat 14 III, Amsterdam
Mietje van der Stam, je wordt geboren te Den Haag op 25 april 1873 als dochter van Joseph van der Stam en Roosje Wolff. Dit jaar zou je dus 150 jaar oud zijn geworden. Op 22 augustus 1894 trouw jij Mietje, te Amsterdam met Levie Snijders, geboren in 1869, van beroep bakker en venter. Al een paar maanden na dit huwelijk wordt alhier, in Amsterdam, op 4 november 1894 je dochter geboren: Elisabeth Snijders, voor ons beter bekend als tante Bets. Jouw eerste man Levie sterft in het jaar 1900 in het provinciaal gesticht Meer en Berg te Bloemendaal. Hij heeft depressieve klachten en komt zeer waarschijnlijk om het leven door zelfdoding.
Je trouwt voor de tweede keer in 1903 met Simson Messias, geboren op 19 maart 1873 te Amsterdam. Je tweede echtgenoot heeft heel wat beroepen achter zijn naam: schoenmaker, sigarenmaker, courantenbezorger, loopknecht en bode van een arbeidersvakvereniging. Ook Simson overlijdt op vroege leeftijd, in zijn 50e jaar en wordt – net als zijn voorvaderen – begraven op Beth Haim, de joodse begraafplaats te Ouderkerk a/d Amstel die we straks zullen bezoeken. Uit dit huwelijk wordt op 7 juni 1906 te Amsterdam een dochter geboren: onze grootmoeder, overgrootmoeder, betovergrootmoeder Sara (of Lien) Messias die later zal trouwen met Jan Gijswijt.
Je trouwt zelfs een derde keer in 1933 met Abraham van Kolm, een diamantversteller van wie je alweer in 1935 zal scheiden.
Het verhaal gaat dat je in 1943 op het Krugerplein door de nazi’s wordt opgepakt. Op dat moment woon je op Afrikanerplein 38. Via de deportatieplaats Hollandsche Schouwburg – je naam bevindt zich op de namenwand – word je naar Westerbork overgebracht waar je op 8 april wordt geregistreerd en geplaatst in barak 67. Op dinsdag 13 april volgt het treintransport vanuit Westerbork met 1204 mannen, vrouwen en kinderen naar Sobibór, Polen waar jij, Mietje van der Stam, op 16 april 1943 wordt omgebracht. Van de andere 1203 personen van dit zevende transport naar Sobibór is niemand meer teruggekeerd. Slechts een wit steentje bij het monument getuigt van jouw korte aanwezigheid daar.
Moge deze steen hier er ook toe bijdragen dat jij, Mietje van der Stam, niet in vergetelheid zult raken!