Lieve Bram,
Ik wil je nog wat vertellen: brieven die je schreef aan Zwi en Uri zijn bewaard gebleven.
Ze hebben ze belangrijk gevonden, en ze ingescand. Wat vreemd he, dat wij ze 80 jaar later ook kunnen lezen?
Je was heel bevlogen als Palestina Pionier, je zette je met hart en ziel in. Uri had bij je in huis gewoond he? Dat kan ik zien op zijn kaart van het Amsterdams stadsarchief. Jullie waren allemaal Pioniers, daar in de Oosterparkstraat. Toen hij gevangen zat in Duitsland schreef je hem brieven. Je hield hem op de hoogte van de organisatie, wat er gebeurde in de verschillende afdelingen door het land
Zwi en Uri heetten ze. Je vrienden aan wie je brieven schreef. Officieel: Herman Landau en Walter Koch.
Weet je, Bram, dat zij allebei overleefd hebben? Ik was zo ontzettend blij te ontdekken dat Uri overleefde, trouwde met Adina, over wie jij ook schrijft in je brieven! Wat een gelukszalig gevoel was dat voor mij, om dat te ontdekken!
Toen ik ontdekte dat ook Zwi overleefde, moet ik je eerlijk bekennen, werd het me wel een beetje te veel. Zo fijn dat je vrienden overleefden. Maar waarom zat juist jij bij die rampzalige vluchtpoging naar Zwitserland die werd verraden? Was je later vertrokken via de Pyreneeën-route, was waarschijnlijk jij ook in Palestina terecht gekomen.
Weet je dat ze in Palestina hun bestaan hebben kunnen opbouwen? Ik ben er van overtuigd dat jij geen enkel bezwaar had gehad tegen het lichamelijke werk wat nodig was om de grond daar te ontginnen en de kibutzim te helpen opbouwen. Het was je droom, en je vrienden hebben het zien uitkomen. Ik weet zeker dat je daar in hun harten bij was. Ik had gewenst dat ook jij het had mogen meemaken.
Heel veel liefs van de kleindochter van je zus,
Manja