Addition

De vlucht van ''het overlevende kind"

Vermeld wordt dat een kind in het gezin Sann wellicht overleefd heeft althans dat het lot niet kon worden bepaald.

Het ''kind'' was Jack Sann (Amsterdam, 16 augustus 1924-overleefde de oorlog) zoals ook op de gezinskaart van het gezin terug te vinden is (Stadsarchief Amsterdam). 

Mijn vader, Dick (David) Polak, die een aantal jaren ouder was, nam Jack Sann alsmede zijn eigen jongere broer Emiel (Emanuel Louis) aan het begin van de avond van 13 juli 1942 mee op de angstaanjagende vlucht naar Engeland. De volgende ochtend wisten ze bij Putte de gevaarlijke Nederlands-Belgische grens over te komen. Nadien hadden ze het enorme geluk om in Lyon te belanden. Daar scheidden hun wegen om een onduidelijke reden*: Jack zou naar Zwitserland ontkomen waar hij op 26/9/1942 is aangekomen** om uiteindelijk in 1944 in Engeland te belanden; Dick en Emiel zouden verder trekken om via Spanje en Portugal respectievelijk op 1 september en in juni/juli 1943 in Engeland aan te komen. De vlucht is door ondergetekende beschreven in Sprenger, J. (redactie), Gezichten van Joods verzet, (NKJG) 2020 (ISBN 978-90-822758-1-0). Voorts ligt het in de bedoeling om het vluchtverhaal later nog op dit Monument toe te voegen aan de pagina's van respectievelijk mijn vaders moeder en vader (Judith Polak-de Raaij en Louis Polak). 

Ik kan mij niet herinneren  dat mijn vader bekend was met het na-oorlogse lot van Jack anders dan dat iets bijstaat dat hij ooit vertelde dat deze geëmigreerd was. Overigens heb ik ook nooit de indruk gekregen dat mijn vader voor en in de oorlog goed bekend was met Jack en/of zijn familie.  

Loet Polak (zoon van Dick Polak en documentalist van diens, Jack's en Emiel's vluchtgeschiedenis) 

*wellicht dat de vluchtplannen van een of beide ouders van Jack hier iets mee te maken hadden; in het archief van Bad-Arolsen bevindt zich een kaart op naam van vader Asher Sann waaruit op te maken is dat de moeder van Jack op 9/2/1943 gedeporteerd werd van Drancy (het Franse Westerbork) naar Auschwitz; van andere gevallen van Nederlanders die uit Drancy werden gedeporteerd is bekend dat dit lot vaak vluchters betrof die werden opgepakt 

** zoals blijkt uit de kaart van Jack Sann in het Bad-Arolsen archief

PS: voor eventuele belangstellenden is het wellicht nuttig om te weten dat er in de archieven van de Nederlandse overheid in London een verslag van de verhoren van Jack Sann zou moeten zijn; deze archieven berusten bij het Nationaal Archief)  

All rights reserved