Addition

Arnold (Nol) Blitz, Scoutingproject Vrijheid in herdenken

De bijgevoegde foto hangt in de expositieruimte onder het veld met de blokken van het Holocaustmonument in Berlijn.

Met onderschrift:“Berlijn-Charlottenburg, zomer 1945: Arnold Blitz (links), Nederlandse Jood en overlevende van het concentratiekamp Sachsenhausen, met zijn kampmaat Tony Mast bij een wandeling in kampkleding over de Tauentziehstrasse”.

Arnold (Nol) Blitz (links op de foto) wordt geboren op 19 juli 1922 in Rotterdam als enig kind uit Joodse ouders, Isaac Blitz (*03-04-1878--09-11-1942) en Theodora Witstein (*21-01-1888--09-11-1942),

Het gezin woont sinds 1932 aan de Oranjelaan 10a in Rotterdam-Kralingen, waar hij lid wordt van de Kralingsche Troep 10, de scoutinggroep in de Rotterdamse wijk Kralingen. Eerst als lid van de welpenhorde (1931-1934), daarna van de verkenners-troep (1934-1939) en lid van de stam der Satrapen (1939-1946).

In mei 1939 is hij lid van de beroemde Hanenpatrouille die in Ommen het wisselschild van de Nationale Patrouillewedstrijden mee naar huis neemt.

In januari 1941 wordt hij door de hopman Herman E. Maillette De Buy Wenniger in Amsterdam als nieuw stamlid der Satrapen geïnstalleerd. Tijdens de eerste twee jaren is Arnold nog actief als vaandrig bij de verkennerstroep.

In Rotterdam woonden voor de oorlog 13.000 Joden. Op 29 juli 1942 krijgen 2.000 Joden een oproep voor de Arbeidseinsatz. Er meldden zich de volgende dag op 30 juli 1942 1.100 mensen om zes uur bij Loods 24.

In twintig personenwagons werden ze midden in de nacht getransporteerd naar Westerbork. Bij de tweede oproep voor zondag 2 augustus 1942 meldden zich 800 Joden, bij de derde oproep slechts 500. In september 1942 werden Joden, als zij zich niet zelf melden, bij razzia's opgehaald. Het overgrote deel van de Joden, die via Loods 24 werden afgevoerd, werd in Sobibór en Auschwitz-Birkenau vermoord.

De ouders van Arnold Blitz worden op 15 oktober 1942 uit hun huis gehaald en werden in eerste instantie naar de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam getransporteerd. Op 22-10-1942 komen zij in kamp Westerbork aan om op 06-11-1942 op transport gezet te worden naar het concentratiekamp Auschwitz-Birkenau, waar zij na aankomst op maandag 9 november 1942 worden omgebracht.

Arnold gaat vanaf midden 1942 in onderduik, maar eind 1942 wordt het hem te heet onder de voeten, mede door de steeds wisselende onderduikadressen. Via vrienden sluit hij zich aan bij een groep, die de vlucht neemt naar Frankrijk met als eindbestemming Zwitserland. Bij het passeren van de Belgisch-Hollandse grens krijgt hij een nieuwe identiteit en heet hij voortaan Remi de Caluwe. Deze naam houdt hij aan tot de bevrijding van het kamp Sachsenhausen door de Russen in april 1945. De reis verloopt voorspoedig tot Belfort dichtbij de Frans-Zwiterse grens. Aldaar aangekomen bleek hun passeur door verraad te zijn gearresteerd en moest de groep langer verblijven in Belfort. Dit ging mis en een groot deel van de groep werd gearresteerd, waaronder ook Arnold Blitz. Via het Noord-Franse Compiégne werd hij op transport gezet naar Sachsenhausen.

Medio 1942 kwam er steeds meer vraag naar goedkope arbeidskrachten, hierdoor nam het aantal gevangenen dat werd ingezet als dwangarbeider toe. Op het hoogtepunt van de dwangarbeid waren er zo'n honderd 'buitenkampen' en 'buitencommando's'. Bedrijven die gebruikmaakten van dwangarbeiders waren onder meer Siemens, Henschel-Werke Berlin, Daimler-Benz, IG Farben en AEG.

Wie niet kon werken - bijvoorbeeld door ziekte - tekende daarmee zijn doodvonnis, aangezien arbeidsongeschiktheid veelal betekende dat men op de trein naar een vernietigingskamp gezet werd.

Arnold wordt te werk gesteld in de vliegtuigfabriek Heinkel-Werke Oranienburg, waar hij op 22 april 1945 door de Russen wordt bevrijd. Tachtig Nederlanders, onder wie Arnold Blitz overleefden Sachsenhausen.

De bijgevoegde foto hangt in het museum onder het monument van de Shoah (“Mahnmal der ermordeten Juden”), het veld met de ‘blokken’ in Berlijn.

Met onderschrift: “Berlijn-Charlottenburg, zomer 1945: Arnold Blitz (links), Nederlandse Jood en overlevende van het concentratiekamp Sachsenhausen, met zijn kampmaat Tony Mast bij een wandeling in kampkleding over de Tauentziehstrasse”.

Eerst midden juli 1945 kan Arnold via Enschede naar Rotterdam terugkeren. Tijdens de stambijeenkomst op 24 oktober 1945 is Arnold weer als vanouds aanwezig.

Hij pakt zijn leven weer op en eind 1946 krijgt hij een baan bij de Borsumij (Borneo-Sumatra Handelsmaatschappij) Hij wordt uitgezonden naar het toenmalige Nederlands Indië en komt hij terecht in Tjilatjap. Op 24 december 1947 trouwde hij met de handschoen met Hendrika (Henny) Langerijs (*01-06-1921). Beiden bereikten een hoge leeftijd. Henny Langerijs overleed op 22 oktober 2010, 89 jaar oud in Oegstgeest. Haar echtgenoot Arnold werd 93 en hij overleed “na een kort ziekbed” op 11 maart 2016 in Leiden. Arnold en Henny krijgen 2 kinderen.

Meer informatie:

https://stadsarchief.rotterdam.nl

https://nat.museum-digital.de

https://brandenburg.museum-digital.de

http://www.stolpersteine-dordrecht.nl/het_voorbije_joodse_dordrecht_familie_witstein.html

 

Uit: Honderd jaar Scoutinggroep de ”Kralingsche Troep”, van verkennerstroep voor Kralingsche jongens, tot gemengde scoutinggroep in Rotterdam-Oost 1918-2018 (2018, door Peter Pieterse). Aangepast door Wouter Blitz (zoon van Anton Blitz)