Biografie

Het lot van Levi van Thijn, Betje van Thijn-Trompetter en hun dochtertje Alice.

Levi van Thijn (doorgaans Louis genoemd), was een zoon van Benjamin van Thijn en Aaltje Bartels. Hij was de oudste van de drie kinderen van Benjamin en Aaltje en kleermaker van beroep. Hij trouwde op 28 December 1938 in Amsterdam met Betje Trompetter (doorgaans Bep genoemd), een dochter van Isaac Trompetter en Marianne Gosler. Het echtpaar kreeg in 1941 een dochter, Alice.

Na het huwelijk van Levi en Betje woonden zij nog enkele maanden op het adres Afrikanerplein 16 I in Amsterdam, waarna zij in Mei 1939 voor korte tijd woonden op de Archimedeslaan 23 hs. Echter op 1 September 1939 trokken zij weer in bij Levi’s ouders op het Afrikanerplein 16 I. Per 22 Mei 1940 verhuisden zij naar de President Steijnstraat 5 I, hetwelk ook hun laatst bekende adres zou worden. Daar werd ook hun dochtertje Alice geboren.

Uit een notitie op de registratiekaart van de Joodse Raad blijkt, dat Levi van Thijn werd opgeroepen voor tewerkstelling in één van de Joodse werkkampen, die ingesteld werden op basis van een op 10 oktober 1941 genomen besluit van rijkscommissaris Arthur Seys Inquart. In de loop van 1942 draaide de nazi-vernietigingsmachine op volle toeren; in Nederland leidde dat ertoe, dat de werkverruiming voor Joodse werklozen door de SS werd ingezet in de vervolgingsmachinerie. Van December 1941 tot en met Augustus 1942 werden 42 onder de Rijksdienst voor de Werkverruiming ressorterende kampen ontruimd; zij vormden de wachtkamer van kamp Westerbork.

Levi van Thijn bleek al in de eerste week van September 1942 vanuit één van die werkkampen te zijn overgebracht naar Westerbork en op 7 September op transport gesteld te zijn naar Auschwitz. Dat transport omvatte 930 personen en stopte in Kozel, ca 80 km westelijk gelegen van Auschwitz. Daar werden 110 mannen tussen 15 en 50 jaar gedwongen de trein te verlaten, om vervolgens als dwangarbeiders in één van de omliggende satellietkampen van Auschwitz tewerkgesteld te worden. Diegenen die in de trein achterbleven werden verder naar Auschwitz vervoerd en bij aankomst op 10 September vermoedelijk direct vermoord.

Levi behoorde tot die groep die als dwangarbeider tewerkgesteld werd; hij was toen 25 jaar oud en kwam terecht in het dwangarbeiderskamp Seibersdorf in het door Duitsland bezet Polen, waar gewerkt moest worden aan de Reichsbahn. Twee leden van de Kozelgroep verklaarden daarover: “Overdag moesten we aan de spoorbaan werken en ’s avonds aan de opbouw van het kamp. Water was er haast niet. De mensen (uit Westerbork ca 330) stierven er als ratten. De bevolking van Seibersdorf overigens was heel goed voor ons. De doden werden door onze eigen jongens begraven en als we dan naar de begraafplaats liepen, lag de hele weg bezaaid met brood en kaas. De spoorbeambten droegen revolvers; er waren enkele goeden onder hen, maar de meesten waren bandieten. Als de jongens niet goed genoeg naar hun zin werkten, werden ze doodgeschopt of doodgeslagen."

Het is niet bekend wanneer Levi van Thijn in Seibersdorf om het leven is gekomen; vermoedelijk door uitputting, ziekte of ontbering. Zijn officiële datum van overlijden is vastgesteld op 31 Maart 1943. 

Zijn vrouw, Betje Trompetter heeft vermoedelijk geprobeerd om met haar dochtertje Alice onder te duiken maar zij zijn waarschijnlijk verraden. Zij zijn begin Februari 1944 in strafbarak 67 in Westerbork terechtgekomen en beiden zijn op 8 Februari 1944 met een straftransport naar Auschwitz gedeporteerd. Haar dochtertje Alice bleek op 11 Februari 1944 bij aankomst in Auschwitz al om het leven te zijn gekomen. Betje van Thijn-Trompetter is bij aankomst niet onmiddellijk naar de gaskamers gezonden; uiteindelijk is zij op 31 October 1944 in Auschwitz vermoord.

Stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Levie van Thijn en Betje Trompetter; wikipedia website: Joodse Werkkampen; Over Seibersdorf: Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 8 door dr. L. de Jong, blz 795; het archief van de Joodse Raad, registratiekaart van Levi van Thijn en de registratiekaarten van Betje van Thijn-Trompetter en Alice van Thijn.

Alle rechten voorbehouden