Dit is het Digitaal Joods Monument

Het Digitaal Joods Monument is een online monument voor de meer dan 109.000 Nederlandse en naar Nederland gevluchte Joden, Roma en Sinti die om hun achtergrond werden vervolgd en de Holocaust niet overleefden. Initiatiefnemer was emeritus hoogleraar Isaac Lipschits (1930-2008). Hij wilde de slachtoffers uit de anonimiteit halen, door elk van hen in beeld te brengen, met alles wat er over hen bekend is.

 

In 2005 ging de eerste versie van het monument online. In de loop der jaren zijn vele tienduizenden aanvullingen gedaan, door de redactie en door het publiek. Deze informatie zorgt ervoor dat de mannen, vrouwen en kinderen die in ’40- 45’ werden vermoord, niet vergeten worden.

Doelstelling

Het Digitaal Joods Monument heeft als hoofddoelstelling: Het levend houden van de herinnering aan Nederlandse Joden die tijdens de Holocaust zijn omgebracht of omgekomen. Een beeld te schetsen van de Joodse gemeenschap aan de vooravond van de deportaties en nabestaanden en andere belangstellende in staat te stellen meer te weten te komen over de slachtoffers van de Holocaust.

Daarnaast zet het Digitaal Joods Monument zich in voor het aandragen van educatief materiaal voor verschillende vormen van onderwijs, het bevorderen van het wetenschappelijk onderzoek naar de Joodse gemeenschap in Nederland aan de vooravond van de deportaties en het digitaliseren en daardoor conserveren van historische bronnen.

Wie staan er vermeld op het Digitaal Joods Monument.

Nederlandse en naar Nederland gevluchte Joden, Roma en Sinti die om hun achtergrond werden vervolgd en de Holocaust niet overleefden staan vermeld op het Digitaal Joods Monument. Daartoe behoort iedereen die in In Memoriam staat vermeld en zij die als Jood, Roma of Sinti binnen de grenzen van Nederland zijn vervolgd, omgebracht of omgekomen tussen 10 mei 1940 (het begin van de Duitse overval) en 8 mei 1945 (de dag van de Duitse capitulatie), voor zover gegevens over hen konden worden gevonden. Daartoe behoren ook degenen die tijdens de oorlog een natuurlijke dood zijn gestorven, zelf een einde aan hun leven hebben gemaakt, of in de onderduik zijn overleden (of vermoord). Verder zijn opgenomen Joden met de Nederlandse nationaliteit, die vanuit andere landen zijn gedeporteerd en de oorlog niet hebben overleefd. 

Van degenen die de oorlog overleefd hebben zijn in eerste instantie de naam en andere gegevens niet op het monument vermeld. Wanneer het zeker is dat iemand is overleden, worden de naam en andere gegevens toegevoegd. Bij de slachtoffers worden familierelaties vermeld. De overlevende familieleden worden in eerste instantie anoniem aangeduid als ’kind‘, 'echtgenoot', 'echtgenote' of 'overige familie'. Wanneer het zeker is dat iemand is overleden of met uitdrukkelijke toestemming van de overlevende, worden naam en mogelijk andere bekende gegevens toegevoegd. 

Omgekomen vondelingen die niet geïdentificeerd zijn, konden niet in het monument opgenomen worden.

Slachtofferpagina's.

Voor ieder slachtoffer is op het Digitaal Joods Monument een aparte gedenkpagina gemaakt: een donkergekleurde pagina met de basisgegevens, de leeftijd bij overlijden, en indien aanwezig, een portretfoto. Van bijna alle personen is daarbij informatie te vinden over het adres en de medebewoners en over de naaste familie.

De getoonde adressen zijn meestal afkomstig van de gemeentelijsten uit 1941 (soms uit 1942). Voor de meeste personen was dit het laatste officiële adres voor deportatie. 

Bij veel slachtoffers is bovendien aanvullende informatie beschikbaar: korte biografische aantekeningen en fragmenten uit allerhande bronnen, foto's en documenten, informatie over na-oorlogse schadeclaims, inboedellijsten en links naar andere websites waarop de persoon vermeld staat.

Zo worden de slachtoffers in de context van hun familie en de grotere gemeenschap geplaatst, en wordt op indringende wijze zichtbaar hoe groot het gat is dat door de Holocaust is geslagen.

Een Monument in beweging

Het Digitaal Joods Monument is nooit af. Bezoekers, historici en nabestaanden voorzien de site voortdurend van aanvullingen. De eerste jaren (van 2005 tot 2010) ging dat per email, telefoon of brief en werden de reacties geanonimiseerd verwerkt, als toevoeging van een bezoeker van de website. Sinds 2010 voegen gebruikers rechtstreeks informatie toe. Dit wordt in grote aantallen gedaan, wat het Digitaal Joods Monument maakt tot een rijke bron van informatie en documentatie. Het Digitaal Joods Monument wordt dan ook veelvuldig gebruikt ter herdenking, educatie, en voor onderzoek. 

Ook u kunt tekst, foto’s, adressen, familierelaties of verwijzingen naar andere websites bij slachtoffers plaatsen.

Lees hier meer over hoe u zich bij het monument kunt aanmelden en welke aanvullingen u zelf kunt doen.

Hier vindt u meer informatie over de achtergrond en ontwikkeling van het Digitaal Joods Monument en de gebruikte bronnen.