Verhaal

Brief uit Kamp Balderhaar

Door: OVCG

Dit verhaal, n.a.v. een schenking aan het Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen (OVCG), gaat over de deportatie van de Joodse familie Van Gelder uit Groningen. De buren van de familie, de ouders van schenker Bolwijn (1941), onderhielden vriendschap met dit Joodse gezin.

Dhr. Bolwijn (1941) die tijdens de oorlog aan de Kortenaerstraat woonde beschikt over twee brieven en een briefkaart van hun buren, de Joodse familie Van Gelder, gericht aan zijn ouders.

Na een korte zoektocht op www.joodsmonument.nl blijkt het om de familie Jacob Phillipp van Gelder te gaan. Op de website vonden we foto's van de familie. Jacob woonde samen met zijn vrouw Lena en zijn dochters Rachel en Mina en zoon Juda aan de Kortenaerstraat 7. Hij was slager van beroep. In 1942 moest Jacob werken in het joodse werkkamp Balderhaar.

"Het is nu a.s. vrijdag al weer 8 weken dat ik van huis ben, de tijd vliegt, doch er is nog geen sprankje hoop voor ons dat we naar huis komen. Heden vanmorgen zijn hier menschen in de buurt te werk gesteld om aardappels te rooien bij de boeren uit het strafkamp te Ommen. Ze waren onder geleide van SS-mannen met het geweer op de schouder, in dat kamp moet het verschrikkelijk zijn voor de menschen die daar zitten, daarbij vergeleken hebben wij hier een paradijs."

Ook bedankt hij de familie Bolwijn dat ze zijn vrouw blijven bezoeken, ook al schrijft ze dat niet aan haar echtgenoot. "Ik heb de indruk dat ze zich erg ongelukkig voelt en dat is ook niet te verwonderen, ook omreden ze drie kinderen te verzorgen heeft."

Het laatste teken van leven is een briefkaart van zijn vrouw Leny: Lieve Lex en Hero, Hierbij deel ik jullie mede dat we moeten vertrekken naar elders. We houden goede moed. Veel liefs Leny van Gelder.De stempel op de briefkaart is veelzeggend: 3 oktober 1942. Op die dag werden talrijke Joodse Groningers uit stad en provincie opgehaald en naar Kamp Westerbork gebracht. Waarschijnlijk is Jacob rond datzelfde tijdstip vanuit Balderhaar naar Westerbork getransporteerd.

De familie Bolwijn zag hun buren nooit meer terug. Jacob kwam in 11 maart 1945 om in Buchenwald en zijn vrouw en drie kinderen zijn op 6 oktober 1944 vergast in Auschwitz.

Het is mooi om te zien hoe de brieven getuigen van een bijzondere vriendschap tussen beide families. "Leny schrijft altijd vol lof over jullie en hier is dus het gezegde een goede buur is beter dan een verre vriend terecht op zijn plaats", aldus Jacob.

Alle rechten voorbehouden

Media bestand