Joden in Nederland voor '33
De eerste joden die zich in Nederland vestigden waren Spaanse en Portugese joden (ook wel Sefardische joden genoemd). Verdreven door de Spaanse Inquisitie kwamen ze aan het eind van de 16e eeuw naar de Republiek. Rond 1630 kwamen de eerste (Asjkenazische) joden uit Midden- en Oost-Europa naar de Republiek omdat ze uit hun vaderland werden verdreven. Velen zouden hun voorbeeld volgen. Van vreemdelingen zouden zij uiteindelijk Nederlandse burgers worden.