Biografie

Over Mary Lachovitsky-Weissmann en haar gezin

Marij of Mary Weissmann was geboren in Burgpole in Rusland (of Polen) op 3 Mei 1872 en zij was gehuwd met Max Lachovitsky, geboren op 15 Juni 1868 in Korsaw. Max was een koopman in kleding en reisde veel. In 1905 kwam het hele gezin, bestaande uit Max zelf, zijn vrouw Mary Weissmann, dochters Dina, Lillah, Edith, Ina en Anna, alsmede zijn zonen Manuel, Chaim en Morris vanuit Edinburgh naar Rotterdam waar zij gewoond hebben in de Van Alkemadestraat, de Hillestraat, de Brede Hilledijk en per 5 Juli 1923 verhuisden zij naar de Adrien Mildersstraat 21a.

Mary’s echtgenoot Max Lachovitsky raakte in November 1909 failliet maar bleef toch werkzaam in zijn branche: in November 1921 stond hij nog altijd te boek als handelaar in kleding. Vermoedelijk tijdens één van zijn reizen overleed Max Lachovitsky in Tunis op 23 April 1922.

Mary Weissmann werd op 4 September 1923 opgenomen in het krankzinnigen gesticht Het Apeldoornse Bosch, waar zij op 25 Juli 1940 is overleden.

Nadat Mary Weissmann opgenomen werd in het Apeldoornse Bosch, werd haar dochter Dina, onderwijzeres, hoofd van het gezin; Zij woonde in de Adrien Mildersstraat 21a waar haar zusters Lillah, Edith, Anna en haar broers Chaim en Morris kwamen inwonen. Toen Dina in 1925 ging trouwen en naar Batavia (N.I.) ging, verhuisden de andere gezinsleden naar Den Haag.

Dina trouwde op 21 April 1925 in Batavia (N.I.) met de Rotterdamse Herman Pors, die echter in Batavia op 11 November 1931 overleed. Dina hertrouwde daar op 8 Augustus 1941 toen met de Amsterdamse Herman Heinrich Könemann. Dina en haar man hebben de oorlog overleefd.  In Maart 1948 werden zij geregistreerd in Rotterdam op het adres Westzeedijk 112.

Mary’s  dochter Ina trouwde op 16 November 1921 in Den Haag met de handelaar in herenmodeartikelen Elkan Fresco, een zoon van Mijer Fresco en Rebecca Fresco. Het echtpaar kreeg drie kinderen, t.w.  Max, Rebecca en Mary Edith. Max is tijdens de Holocaust vermoord; Rebecca heeft de Sjoa overleefd maar Mary Edith is op 7 October 1930 overleden, slechts vier maanden oud.

Mary’s ongehuwde dochter Lillah Lachovitsky woonde in bij haar zus Ina en zwager Elkan Fresco in Den Haag. Half December 1928 verhuisde zij, 7 maanden zwanger, naar de Veursestraatweg 43 in Veur (tegenwoordig Leidschendam) waar op 28 Februari 1929 haar zoon Max Lachovitsky werd geboren. Via diverse adressen kwam Max uiteindelijk terecht in de Bergstichting in Laren, gelegen aan de Doodweg 6. Op zijn registratiekaart van de Joodse Raad werd echter als laatste adres vermeld Weesperplein 1 in Amsterdam.

Op 15 Maart 1944 werd Max, als 15-jarige in kamp Westerbork binnengebracht, waar hij moest verblijven in barak 35. Op 23 Maart 1944 is hij van daar op transport gesteld naar “het Oosten” en op 31 Augustus 1944 ergens in Midden Europa om het leven gebracht.  Max’s moeder Lillah werd op  19 September 1942 in Kamp Westerbork binnengebracht, op 21 September op transport gesteld naar Auschwitz waar zijn bij aankomst op 24 September 1942 direct werd vermoord.

De beide zusters Edith en Anna Lachovitsky woonden in Delft. Op beider registratiekaart van de Joodse Raad is alleen vermeld dat zij op 10 November 1942 op transport gesteld zijn naar Auschwitz, waar zij direct bij aankomst op 13 November 1942 zijn vermoord.

Mary’s zoon Manuel is op 10 Augustus 1921 gehuwd met Anna Hendrika Beijk, een dochter van een aannemer van bouwwerken. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren: Annij Dijnah, Marij en Manuel Maurice. Dit gezin heeft de oorlog overleefd echter Manuel is van Anna Hendrika Beijk gescheiden op 8 April 1946. Mary's zonen Chaim en Morris hebben vermoedelijk de Holcaust overleefd. Sinds zij in 1925 van Rotterdam naar Den Haag zijn verhuisd, omdat hun zuster Dina naar Batavia (N.I). vertrok, is van hen verder niets bekend.

Bronnen: Stadsarchief Rotterdam, gezinskaart Max Lachovitsky en gezinskaart Dina Lachovitsky; stadsarchief Amsterdam, archiefkaart Dina Lachovitsky; Gemeente Archief Den Haag, gezinskaarten van Lillah Lachovitsky, Max Lachovitsky, huwelijksakte 1746 van Ina Lachovitsky met Elkan Fresco, gezinskaart Elkan Fresco en gezinskaart Manuel Lachowitsky; archief Joodse Raad, kaarten van Anna, Edith, en Manuel Lachovitsky.