Begrip

Aanmeldingsformulieren diamantbewerkers

Formulieren waarmee ruim 500 joodse diamantbewerkers en hun gezinsleden zich in juli 1942 konden aanmelden voor een voorlopige vrijstelling van deportatie.

Diamanten, zowel de sierdiamanten die als ‘waardepapieren’ gebruikt werden, als de industriediamanten waren voor de Duitse oorlogsvoering erg belangrijk. De bedrijfstak viel daarom direct onder het Rijkscommissariaat.
Problemen ontstonden toen in juli 1942 de deportaties begonnen en deze grotendeels joodse beroepsgroep weggevoerd dreigde te worden. Daarom moest er een lijst van 500 diamantbewerkers en 300 ondernemers opgesteld worden die een voorlopige vrijstelling moesten krijgen. Het opstellen van de eerstgenoemde lijst gebeurde met hulp van de Bedrijfsgroep Edelmetaal en Diamant die in 1941 na de liquidatie van de ANDB in werking trad. 545 joodse diamantbewerkers vulden zelf aanmeldingsformulieren in met gegevens over henzelf, hun partner en hun inwonende kinderen jonger dan 16 jaar, samen in totaal 1230 personen. Een pasfoto van alle op het formulier genoemde personen moest in drievoud worden bijgevoegd. Deze aanmeldingsformulieren en een groot deel van de pasfoto’s zijn bewaard gebleven en bevinden zich in het ANDB-archief dat op het IISG berust.

Alle rechten voorbehouden