De gedachte dat er nog graven zouden zijn van voorouders kwam tot voor kort niet bij me op. Hun levens waren beëindigd in gaskamers, hun lichamen verdampt in crematieovens. Waar zou je nog een herinnering aan hen kunnen vinden? Tientallen vermoorde familieleden waarvan ieder spoor was gewist: de gruwelijkheid daarvan verdrong het simpele bewustzijn dat ook in de jaren voor de oorlog familieleden waren gestorven -- en netjes begraven op joodse begraafplaatsen.
In mijn onderzoek naar de familiegeschiedenis werk ik samen met leden van de 'Bürgerinitiative "Gesicht machen gegen Rechts"' in Dortmund. Een van die leden heeft in het voorjaar van 2010 op goed geluk een kijkje genomen op de joodse begraafplaats... en vond daar de graven van zeker vier familieleden: dat van mijn overgrootmoeder Pauline, haar dochter Julie Jägers-Löwenhardt (overleden op 22 juli 1941; in die tijd moesten joodse vrouwen als 'Sara' worden aangeduid); een neef van mijn grootvader, Sally Löwenhardt en diens vrouw Röschen. Op 24 juli 2010 bezocht ik het graf van mijn overgrootmoeder -- en ontdekte voorts nog graven van Werner Kleeblatt (31.12.1912 - 29.11.1936) en Benjamin ten Brink (overleden 16.01.1931).
Mijn grootvader Adolf en zijn acht broers zijn allen aan Duitse zijde bij de Eerste Wereldoorlog betrokken geweest.... en hebben deze overleefd. Pauline, toen weduwe, werd in 1917 in een Dortmunder krant uitgeroepen tot 'Heldenmutter' en kreeg van de Duitse Keizer een 'Gnadengeschenk' van 200 Mark. Van de negen zonen werden er een oorlog later vijf door de nazi's vermoord, in Minsk, Riga, Treblina en Auschwitz. Pauline overleed ten tijde van de nazihetze tegen joden in het voorjaar van 1933, enkele maanden voor haar zoon Adolf zijn slagerij gedwongen moest verkopen aan een ariër.
De volgende kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen van Pauline zijn op deze website aanwezig:
kinderen
Hugo Löwenhardt
Julie Jägers-Löwenhardt
Adolf Löwenhardt
Julius Löwenhardt
Siegmund Löwenhardt
kleinkinderen
Klara (Claere, Cläre) Ikenberg-Löwenhardt
Saly Löwenhardt
Friedericke (Friedel) Löwenhardt
Hertha Netta Löwenhardt
Harri Löwenhardt
Paula Jägers
Heinz Löwenhardt
Werner Löwenhardt
Hans-Georg Löwenhardt (George Lowe)
Ursula Berta Löwenhardt
achterkleinkinderen
Elly Löwenhardt
Kurt Herbert Ikenberg
en John Löwenhardt
