Verhaal

De vrijlating van David van West uit Westerbork.

David van West, na in eerste instantie op 29 Juli 1942 door de Joodse Raad tijdelijk te zijn teruggesteld van deportatie, werd ten tijde van de razzia’s van begin October 1942 opnieuw opgepakt en tussen 3 en 5 October 1942 in Westerbork binnengebracht. Vanaf dat moment ondernam hij pogingen om definitief vrijgesteld te worden van deportatie en stuurde hij aan op vrijlating uit Westerbork. Uit de aantekeningen die dienaangaand gemaakt zijn op zijn registratiekaart van de Joodse Raad blijkt al snel waarom: één van die notities luidt: “stuur stukken Arische afkomst”.

De familie Genot, afkomstig uit het Belgische Wallonië (Wanfercée-Baulet, provincie Henegouwen) was een niet-Joodse familie. Overlijdensadvertenties van families Genot uit België (Delpher) duiden op de katholieke religie.

De schoonmoeder van David van West was Jeanne Louise Genot; zij was een dochter van Jules Genot en Eudolie Malfert uit Wanfercée-Baulet en gehuwd met de Joodse Louis Gazan uit Brielle. Hun dochter en echtgenote van David van West, Gabrielle Gazan was derhalve géén Joodse vrouw en het huwelijk van David en Gabrielle dus een gemengd huwelijk. Van hun kinderen, van wie er één in 1941 geboren werd, zijn géén registraties bij de Joodse Raad gevonden.

Gabrielle van West-Gazan werd overigens wél geregistreerd bij de Joodse Raad, maar op haar registratiekaart is niets vermeld over een verblijf in Westerbork of deportatie, anders dan dat zij op 29 Juli 1942 door de Joodse Raad (tijdelijk) werd vrijgesteld van deportatie. Uit verdere notities op de registratiekaart van David van West blijkt dan, dat Gabrielle in September formeel is “gesperrt”  volgens de lijst B2 van de Joodse Raad, maar dat is  om onbekende redenen niet op haar Joodse Raadkaart vermeld.

Kennelijk had David geen bescherming, zijn echtgenote wel. Als David in Westerbork komt (3-5 October 1942), gaat hij via de Antragstelle/Joodse Raad verzoeken om vrijstelling en staan daartoe de volgende aantekeningen vermeld op zijn registratiekaart:  

- "photocopie PB vrouwen (persoonsbewijs Gabrielle Gazan-Genot en Jeanne Louise Genot) briefcopie aan Rijkskomm. 14-10-42"; dit verwijst naar een verzoekschrift gericht aan de Rijkscommissaris für Verwaltung und Justiz, en behandeling door Calmeyer.

- in behandeling genomen 19 oct 1942;

- legitimatiebewijs uitgereikt, fotocopie PB naar Antragstelle doorgegeven, 27 oct 1942;

- stuur stukken arische afkomst (eerst O gezet en bij ontvangst het kruisje er overheen);

- 10/11/42 Arische Papieren nach Westerbork;

- 7/12 ontslagen op 4/12

Opmerkelijk is het wel omdat in die periode de omstandigheden in Westerbork zeer hectisch waren. De werkkampen werden leeggehaald en de mannen werden met hun gezinsleden in het overbevolkte Westerbork herenigd. Om in die administratieve chaos dit te bereiken is echt bijzonder en het zal veel kunst- en vliegwerk hebben betekent.

Bronnen o.a. website Open Archieven/huwelijk Louis Gazan x Jeanne Louise Genot; de Wikipedia website Wanfercée-Baulet; het Gemeente Archief Den Haag, gezinskaart Louis Gazan en huwelijksakte 1318 van 3 November 1926 uit Den Haag van Madeleine Genot x Hendrik de Baan; Website Delpher/overlijdensadvertenties van Belgische families Genot; het archief van de Joodse Raad, registratiekaarten van David van West en Gabrielle Gazan en de reconstructie van de notities op de registratiekaart van David van West door Raymund Schütz, welke leidden tot zijn vrijlating uit Westerbork op 7 December 1942.

Alle rechten voorbehouden