Verhaal

Het gezin Josephs

onderzoeksresultaten bij het leggen van struikelstenen door de Stichting Struikelstenen De Bilt

Op 1 juli 1936 wordt Herbert Josephs ingeschreven als inwoner van Westbroek. Hij was als vluchteling vanuit Duitsland in eerste instantie naar Rotterdam gegaan. Enkele maanden later komt ook zijn moeder naar Westbroek. Jeanette Josephs-Cohen is in 1864 in Groningen geboren en zij was weduwe van David Josephs ( 1871-1923) met wie zij zeven kinderen had. (Walter, Marie, Herbert, Marga, X, X, X)

Op 1 november 1939 trouwt Herbert Josephs in Amsterdam met Berta Adler. Ook zij was een Duits-Joodse vluchteling. De achternaam van haar moeder is Grünebaum en zij zou dus heel goed familie (nicht?) kunnen zijn van Simon Grünebaum die op de Kerkdijk 46 Achttienhoven woonde. Zij woonde sinds januari 1933 in Rotterdam en vanaf 1937 in Amsterdam. Het echtpaar Josephs-Adler krijgt in 1940 een dochter (Marion) die echter maar drie weken heeft geleefd. In 1941 wordt hun zoon Ralph David in Westbroek geboren. Op 20 augustus 1942 komen Herbert en Berta Josephs-Adler in Kamp Westerbork terecht. Op 25 augustus worden zij hier “ ontslagen” omdat zij worden ingezet ten dienste van de voedselvoorziening. Zij keren terug naar Westbroek en konden daar nog enige tijd blijven. In april 1943 komt echter van hogerhand het bevel alle nog aanwezige Joden in de provincie naar Vught te brengen. In het gemeentearchief ligt een bericht van de burgemeester aan de Heer commissaris der Provincie dat het gezin van Herbert Josephs niet meer is aangetroffen in het huis op Kerkdijk 139. Zij zullen dus geprobeerd hebben te vluchten of onder te duiken. Dat is niet gelukt want in juli 1943 worden zij opnieuw vastgezet in Kamp Westerbork. Op 24 augustus 1943 zijn zij op transport gezet naar Auschwitz. Daar worden Berta Josephs-Adler en haar 1,5 jaar zoon Ralph David na aankomst op 27 augustus in de gaskamer vermoord. Het lot van Herbert Josephs is moeilijk te volgen, hij heeft waarschijnlijk in het werkkamp Auschwiz-Monowitz gezeten. Vermoedelijk is hij daar op 21 januari 1945 om het leven gekomen.

Jeanette ( ook Schoontje of Jette genoemd) Josephs-Cohen is op 20 juni 1943 in Kamp Westerbork aangekomen. Op de kaart uit de cartotheek van de JR staat dat zij in Amsterdam op Maasstraat 130 woonde. Ik heb geen inschrijving van haar in Amsterdam kunnen vinden. Zij is enige tijd “ gesperrt” geweest mogelijk omdat haar schoonzoon (Albrecht Noa) in Westerbork werkzaam was? Op 8 februari 1944 is zij op transport gezet naar Auschwitz waar zij na aankomst op 11 februari 1944 in de gaskamer is vermoord, 80 jaar oud.