Verhaal

Joodse familie Pais Wormerveer

Door: Bart Alberts

Mijn vader, geboren 1931, heeft in 2005 zijn herinneringen mbt de Tweede Wereldoorlog opgeschreven. Dit door hem samengestelde boekje heet "Oorlog in Wormerveer"; het is niet uitgegeven maar mijn zussen en ik hebben een exemplaar van hem gekregen. Het beschrijft de oorlog door de ogen van een jongetje. Mijn vader gaf bij mij aan dat eea sterk gekleurd was door de tijd (zestig jaar na dato) en dat mogelijk een aantal zaken niet klopten. Mijn opa was betrokken bij de beurs van de Landelijke Organisatie voor Onderduikers en mijn vader kreeg als kind mee dat er zaken bij hen thuis gebeurden waar hij zijn mond over diende te houden. Dit zorgde voor veel spanning en het schrijven van het boekje is voor mijn vader goed geweest maar bracht veel oud zeer naar boven.

Wat ik heel aangrijpend vindt is het korte stukje dat hij schrijft over de joodse familie Pais in Wormerveer. Ik heb op uw website het verdere verhaal gelezen over deze familie. Ik heb hier weinig feitelijks aan toe te voegen maar ik kan me voorstellen dat ieder teken van leven het waard is om toegevoegd te worden. De baby waar mijn vader van rept was waarschijnlijk het jongste kind van vier jaar.

''Mijn moeder was die dag weer bij haar broer in Amsterdam geweest. 's Avonds vertelde m'n moeder tijdens het eten, zacht huilend, over Pais, de smid van de Zaanweg. Toen ze 's morgens de trein inging kwam bij haar in de coupe de familie Pais binnen. Het waren de vader, de moeder en drie kinderen, waarvan de jongste een baby was. Ze stonden onder begeleiding van politieagent Pompstra van de Wormerveerse politie. Het was een goede vriend van mijn ouders. De familie Pais had koffers bij zich en ook de kinderen droegen bagage. Pompstra vertelde aan mijn moeder dat de familie Pais zich moest melden bij de moffen in Amsterdam. Mevrouw Pais had haar baby op de schoot en m'n moeder heeft toen mevrouw Pais gesmeekt de baby aan haar te geven. Pompstra ging daarmee akkoord, maar Pais en zijn vrouw wilden de baby niet afstaan. ''Ze zouden wel zien hoe het verder ging.'' Het was een gruwelijk verhaal dat m'n moede vertelde. Nog kort daarvoor had ik Pais bezig gezien als smid. Ze zijn niet teruggekeerd. Vermoord door de moffen."