Verhaal

Gezin Heijman Moses

Heijman Moses en Hedwig (Hetty) Andriesse trouwden op 21 augustus 1935 in Rotterdam. Het huwelijk bleef kinderloos. In de nacht van 16 op 17 augustus 1941 werd de woning van het echtpaar aan de Proveniersstraat 16 A in Rotterdam getroffen tijdens een Britse luchtaanval. Hetty raakte daarbij zwaar gewond. Ze werd enige tijd opgenomen in het Sint Franciscus Gasthuis. Op 13 oktober 1941 verhuisden Heijman en Hetty naar Pijnacker, waar ze een kamer huurden bij een niet-joodse weduwe. Heijman reisde elke dag naar zijn werk in Rotterdam en nam dan op de terugweg spullen mee die hij had gevonden in de ruïnes van zijn voormalige woning. Op zaterdag 5 september 1942 vond in Pijnacker de begrafenis plaats van de dochter van een NSB'er. Toen Heijman en Hetty op weg waren naar de stomerij om kleding op te halen, kwamen ze per ongeluk terecht in de begrafenisstoet. Duidelijk herkenbaar aan hun jodensterren werden ze staande gehouden door een aanwezige NSB'er, die hun namen en adres noteerde. De volgende dag overwoog Heijman nog te vluchten, wetende wat er zou gaan gebeuren. Hetty wilde daar niets van weten. 'Ze weten ons toch te vinden. We kunnen beter hier blijven en wachten', moet ze gezegd hebben. Op maandagochtend 7 september is het echtpaar door een aantal NSB'ers opgehaald en aan de Duitse autoriteiten overgedragen. Heijman wist die ochtend nog een brief naar zijn familie in Rotterdam te sturen. Op de envelop schreef hij de woorden: 'Zojuist staat de wagen voor, we starten naar het oosten'. Op 17 september 1942, tien dagen na hun arrestatie, kwam het echtpaar in Westerbork aan. De volgende dag werden Heijman en Hetty naar Auschwitz gedeporteerd. Op 6 januari 1943, bijna vier maanden na hun deportatie, werden ze uitgeschreven uit het Pijnackerse bevolkingsregister, wegens vertrek naar een onbekende bestemming. Zie voor meer informatie en een foto van het echtpaar: E. van Baarle, Vertrokken zonder nader adres: de joodse inwoners en onderduikers van Pijnacker, 1936 - 1945 (Pijnacker 2005).

Van dit gezin is ook een JOKOS-dossier (nummer 53483) aanwezig op het Gemeentearchief van Amsterdam. Voor inzage is toestemming nodig van de stichting Joods Maatschappelijk Werk.