Verhaal

Verblijf in Drachten

Jonas van Zanten en zijn gezin was in Drachten ondergedoken, op de boerderij van mijn grootmoeder Trijntje van der Lei - Bijma.
Door verraad werd er op 24 maart 1944 een razzia gehouden op de boerderij. Het gezin van Zanten, mijn grootmoeder en mijn oom werden meegenomen.

Jonas van Zanten en zijn gezin zijn , voorzover mij bekend,vermoedelijk in 1943 op hun onderduikadres in Drachten gebracht,adres het Noord 40. Dit was op de boerderij van mijn grootmoeder Trijntje van der Lei - Bijma. Zij woonde daar met 2 ongehuwde volwassen kinderen.Op de boerderij verbleven verder nog andere onderduikers.
De dag na aankomst van het gezin van Zanten,het was een zomerse warme dag,
gingen 2 zonen met een arbeider naar het hooiland , ongeveer 4 kilometer van de boerderij verwijderd. Jonas wilde ook graag iets voor hen betekenen en ging op een fiets ook naar het hooiland,zonder dat verder te overleggen. Bij aankomst rond een uur of elf, was Gerrit, de oudste zoon, erg boos op hem,omdat hij zichzelf en de familie in gevaar bracht:wie hem tegemoet kwam kon duidelijk zien dat hij een jood was.Na een fikse reprimande heeft hij meegeholpen en gezamenlijk werd rond het middaguur de warme maaltijd genuttigd . Omdat ze ver van huis waren werd deze naar het hooiland
( door mijn grootmoeder bereid) meegenomen. Waar niet rekening mee was gehouden, dat Jonas zo plotseling verscheen, want de maaltijd bestond uit brone bonen met spek...
Jonas werd daardoor wel in verlegenheid gebracht , maar heeft dat zo onopgemerkt mogelijk opgelost.Toen hij de bonen opgegeten had heeft hij het bord met achtergebleven spekjes in de vaart afgespoeld.
Jonas was opmerkzaam voor alles wat er gebeurde op de boerderij.Al gauw had hij door , dat mijn vader Gerrit het nodige werk in het verzet (de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten = NBS) deed.
Jonas werd door mijn vader vaak op afstand gehouden;hij mocht daar niets van weten en zich er niet mee bemoeien.

Door verraad werd er op 24 maart 1944 een razzia gehouden op de boerderij. Het gezin van Zanten, mijn grootmoeder en mijn oom werden meegenomen. Voorzover ik begrepen heb, zijn ze op 6 april 1944 op transport gesteld naar Auschwitz.
Mijn grootmoeder werd naar de gevangenis in Leeuwarden gebracht. Nadat er veel voor haar gepleit is om haar vrij te krijgen, mocht ze vrij komen, nadat ze eerst 500 gulden betaald had aan het Duitse Roode Kruis. Een heel bedrag toen.

Mocht er iemand meer over het gezin van Zanten kunnen vertellen,dan hoor ik dat graag.Ik hoop dat geheel of gedeeltelijk te kunnen verwerken in een geschiedenisboekje over de familie van der Lei

R(inze) G(errit) van der Lei,29112010