Elias in Mauthausen

Elias Polak, 6-7-1899 Amsterdam, woonde als enige Joodse bewoner op het adres Platielstraat 14 in Maastricht.

Elias Polak is 27 mei 1939 ingeschreven in het register van vestiging van Maastricht, met de vermelding dat hij afkomstig was van Amsterdam. In februari 1941 liet hij zich op het stadhuis van Mt registreren als 'vol-jood'. In april 1942 werden opnieuw de Joden van Maastricht geregistreerd, en ook op die lijst staat zijn naam. Op 1 juli 1942 moet de burgemeester een lijst opsturen naar de Zentralstelle für Jüdische Auswanderung van alle Joden van Mt. Deze lijst diende als uitgangsgegevens voor deportatie naar Auschwitz. Ook nu weer staat Elias op de lijst.  Op 24 augustus 1942 kreeg hij een brief met het opschrift  'oproeping' aan huis uitgereikt door een Maastrichtse politieman met het bevel zich de volgende dag (25 augustus) vóór 16 uur te melden bij een schoolgebouw achter station Maastricht, voor vertrek naar Westerbork. Hij nam de brief in ontvangst, tekende ook voor ontvangst, maar op 25 augustus kwam hij niet opdagen. Op 26 augustus maakte de politiecommissaris van Mt een lijst van personen die hadden moeten verschijnen, maar die niet konen worden overgedragen aan de Sicherheitspolizei. Op die lijst staat Elias vermeld, met daarachter de potloodaantekening 'voortvluchtig'. 

Hij probeerede dus toen onder te duiken of te vluchten over de grens, welk van de twee mogelijkheden weet ik niet. Hij werd echter vlak na deze dag gearresteerd en in de gevangenis van Maastricht ingesloten. Enige dagen later werd hij overgebracht naar Kamp Amersfoort (zie bijlage 1, blz. 87). De overtreding waarvoor hij werd gestraft, was dus een poging zich aan de opdrachten van de nazi's te onttrekken. Vanuit Amersfoort werd hij in augustus of begin oktober 1942 (toen waren de twee transporten in deze periode) gedeporteerd naar4 Mauthausen

Bron: Herman van Rens: vervolgd in Limburg