Verhaal

Het gezin Klestadt

Gedenkboekje Joods Monument Baarn, aanvulling

Josef Max Berthold Klestadt, Ruth Klestadt–Grünthal, Peter Moritz en Gerd Adolf,  Nicolaas Beetslaan 27

Josef, wiens roepnaam Berthold was werd op 13 november 1899 in Duisburg geboren. Na zijn studie werd hij rechter in Düsseldorf.

Op 19 december 1931 trouwde hij daar met Ruth Grünthal.

Zij ontvluchtten Duitsland samen met Josefs moeder Pauline Klestadt-Rhee, die in Naarden ging wonen. Ook zij zou slachtoffer van het nazibewind worden. Zij overleed in Sobibór op 26 maart 1943.

In het Baarnse bevolkingsregister werd Josef ingeschreven op 22 oktober 1940; kerkgenootschap Nederlands-Israëlitisch.

Eerste adres Dalweg 2 en later Nicolaas Beetslaan 27. De ‘Kroniek van Baarn in de oorlogsjaren 1940-1945’ schrijft op 2 november 1942: “Bij een buitenlandse jood op de Nicolaas Beetslaan worden ruiten ingegooid door een drietal onbekenden.” Later zou zoon Gerd, die de oorlog overleefde bevestigen dat dit hun huis was. 
Jozef dook onder met zijn gezin , zoals blijkt uit het Baarnse archief.

Op 7 april 1943 werd hij uitgeschreven met de vermelding ’Vertrokken Onbekend Waarheen’. Ze waren ondergedoken in Naarden. Een buurman verraadde hen voor f 7,50 en het gezin werd naar de Hollandse Schouwburg in Amsterdam gebracht. 
Uit de archieven van Kamp Westerbork blijkt dat Josef daar aankwam op 6 maart 1943.

Omdat er grote ruimteproblemen waren werd hij naar Kamp Amersfoort getransporteerd op 18 mei 1943. Dit was het eerste transport na de heropening van dat kamp. Josef kreeg in Amersfoort nummer 219.

Op 11 juni 1943 werd deze groep al weer naar Westerbork teruggebracht. Op 1 februari 1944 werd hij naar Bergen-Belsen gevoerd.

Zoon Gerd herinnert zich nog hoe hij in Bergen-Belsen vanwege de winterkou ’s nachts dicht tegen zijn vader aan sliep. Toen Gerd op de morgen van 4 februari 1945 wakker werd voelde zijn vader koud aan. Hij was in zijn slaap overleden. Gerd, moeder Ruth en broer Peter overleefden zowel Westerbork als Bergen-Belsen.

Terug in Baarn maakten de broers het lyceum af. Gerd stond als padvinder naast het kruis bij de onthulling van het monument op het Stationsplein. Nu staat zijn vaders naam daar op de plaquette met de  namen van omgekomen joodse Baarnaars. In 1951 is Ruth Klestadt-Grünthal genaturaliseerd.

Het joodse geloof richt zich op het Oude Testament. De geboorte van Jezus Christus wordt echter in het Nieuwe Testament beschreven. De plaquette staat los van het vrijheidsmonument met een groot christelijk kruis, maar maakt wél deel uit van de herdenkingsgedachte.Op de plaquette staat dan ook de afbeelding van een Menorah

Research en tekst: Wim Velthuizen, Baarn